Suudi Arabistan'ın El Ula kentinde bugün düzenlenen Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi (KİK) yıllık zirve toplantısında Riyad ile Doha arasında ilişkilerin normalleştirilmesine yönelik bir anlaşma imzalandı. KİK üyesi Suudi Arabistan, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, Kuveyt ve Katar arasında imzalanan anlaşma ile bölgede dayanışma ve istikrarın güçlendirilmesini amaçlanıyor.
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Salman, anlaşmanın imzalanmasının ardından ABD'ye ve Kuveyt'e arabulucuklarından ötürü teşekkür etti. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan el Suud da açıklamasında, Suudi Arabistan ile üç Arap müttefikinin Katar ile "tüm bağları yeniden kurma" üzerinde görüş birliğine vardığına dikkat çekti.
el Suud, Mısır'ın da katıldığı zirve sonrası düzenlenen basın toplantısında, diplomatik ilişkiler ve diğer bağların yeniden kurulmasını güvence altına alan anlaşmanın uygulanması ve taraflar arasında uçuşların yeniden başlaması için siyasi irade ve iyi niyet olduğunu olduğunu belirtti.
Bakan, "Bugün olan şey tüm görüş ayrılıkları dosyasının kapatılması ve diplomatik ilişkilerin tamamen geri dönmesidir" diye konuştu.
Trump'ın damadı da zirvedeydi
Katar Emiri Şeyh Tamim Bin Hamad el Tani uzun bir sürenin ardından ilk kez zirve toplantısına katılmak için Suudi Arabistan'a gitmişti. Zirveye Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad el Sani'nin yanı sıra krizde arabuluculuk yapan ABD Başkanı Donald Trump'ın damadı ve kıdemli danışmanı Jared Kushner de katıldı.
Kuveyt Dışişleri Bakanı Ahmed Nasır el Sabah, dün gece devlet televizyonundan yaptığı açıklamada Suudi Arabistan ile Katar arasında hava, kara ve deniz sınırlarının yeniden açılması üzerinde anlaşmaya varıldığını duyurmuş ve KİK toplantısında "kardeşçe ilişkiler için parlak bir sayfa açacak" bir bildiriye imza atılacağını belirtmişti.
Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani ile Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman
2017'de başlayan 'Körfez krizi'
Suudi Arabistan ile Katar arasında sınırların yeniden açıldığının açıklanması sonrasında, Basra Körfezi bölgesinde üç buçuk yıldır süren krizin sona ermesi yönündeki umutlar arttı.
Suudi Arabistan 2017 yılında İran'la yakınlık kurduğu ve radikal İslamcı grupları desteklediği suçlamasıyla Katar'a karşı Mısır, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden (BAE) oluşan bir koalisyon kurmuş ve ülkeye yönelik kapsamlı ambargoları hayata geçirmişti. Katar'la tüm diplomatik ilişkiler dondurulmuş ve hava sahaları kapatılmıştı. Katar yönetimi ise söz konusu suçlamaları geri çeviriyordu.
Suudi Arabistan ile Katar arasında normalleşme adımının, ABD'de Joe Biden'ın Başkanlık görevini resmen devralacağı 20 Ocak öncesinde gelmesi dikkat çekti. Riyad'ın bu adımında, Suudi Arabistan'a karşı Trump'tan daha sert politikalar izlemesi beklenen Biden ile ilişkileri yumuşatma çabasının rol oynadığı değerlendirmesi yapılıyor.
Katar - Türkiye ilişkileri
Körfez ülkeleri tarafından teröre destek verdiği gerekçesiyle uygulanan ambargo sonucu Katar, ithal ürünlerdeki darboğazı gidermek için İran ve Türkiye'den gıda ithalatına başlamıştı.
Türkiye’nin Suudi Arabistan, BAE, Bahreyn ve Mısır’ın 2017’de Katar’a boykot kararının ardından Katar yönetiminin yanında yer alması Suudi-Arabistan’la ilişkilerinde gerilime yol açmıştı. Son olarak Suudi Arabistan Türk ürünlerine "yarı resmi boykot" uygulamaya başlamıştı. Suudi Arabistan’la gerginlik yaşayan Türkiye’nin Katar’la ilişkileri ise giderek güçleniyor. Katar’ın Türkiye’deki yatırımları Kasım ayında Borsa İstanbul’un yüzde 10’unu almasıyla yeniden gündeme gelmişti.
