ABD Kongresi'nin 6 Ocak'ta Başkan Donald Trump destekçileri tarafından basılmasının ardından Demokrat Partili siyasetçiler, Trump'ın olağan zamanından önce görevi bırakması için bu hafta harekete geçiyor.
3 Kasım'daki başkanlık seçimini kaybeden Trump, 20 Ocak'ta görevi Demokratların adayı olan ve başkan seçilen Joe Biden'a bırakacak.
Ancak Trump'ın seçim sonuçlarının hileli olduğuna dair asılsız iddialarına inanan destekçileri, Başkan'ın çağrısı üzerine, Kongre'nin Biden'ı seçilmiş başkan olarak onayladığı gün olan 6 Ocak'ta Kongre binasını bastı. Bunun üzerine Demokrat Partili siyasetçiler, Trump'ın 20 Ocak'tan önce koltuğu bırakması için bu hafta harekete geçeceklerini açıkladı.
Pazartesi: Başkan Yardımcısı Pence'e talep gidecek
Temsilciler Meclisi'ndeki Demokratlar, ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence'in, ABD Anayasası'nın 25. Madde'yi uygulamaya sokması için bir tasarı sunacak. Meclis'in Demokrat üyelerinden Jamie Raskin, Trump'ın seçim yetkilileri üzerinde baskı kurarak sonuçları değiştirmeye çalıştığını ve destekçilerini Kongre'ye yürümek üzere kışkırttığını belirttiği bir tasarı hazırladı.
Meclis'in yerel saatle 11'de ön oturumda tasarıyı konuşması bekleniyor. Ancak Cumhuriyetçilerin oturuma katılmayı planlamadığı belirtiliyor.
Mike Pence ve Nancy Pelosi
Salı: 25. Madde için oylama yapılacak
Temsilciler Meclisi'nin Demokrat Başkanı Nancy Pelosi, Cumhuriyetçilerin pazartesi günü oturuma katılmaması halinde salı günü Meclis'in resmi bir oturumda tasarıyı oylayacağını söyledi. Bu durumda Demokratların çoğunlukta olduğu mecliste tasarını kabul edilmesi bekleniyor.
Bu oylamanın ardından Pence'in talebe yanıt vermesi için 24 saati olacak.
Reuters'a konuşan Beyaz Saray kaynaklarına göre Trump ve Pence, Çarşamba günü yaşanan baskından bu yana birbirleriyle konuşmuyor. Ancak Pence'in yine de 25. Madde'yi uygulamak için harekete geçmesi pek olası görünmüyor.
Pence bu talebi kabul etse bile 25. Madde için Kabine üyelerinin en az yarısının da onay vermesi gerekiyor.
KAYNAK,GETTY IMAGES
Bir sonraki aşama: Azil süreci
Pence'in harekete geçmemesi ya da Kabine üyelerinin yarısının 25. Madde için destek vermemesi halinde, Pelosi, Trump'ın görevden azledilmesi için Temsilciler Meclisi'nin harekete geçeceğini açıkladı.
Bunun için de "İsyana teşvik" gerekçe gösterilerek bir çağrı yapıldı bile. Bunun için şimdiden 200'den fazla Demokrat Meclis üyesi destek verdiğini açıkladı.
Bunun için de Temsilciler Meclisi'nde tartışma ve oylamanın parametrelerinin belirlenmesi gerekiyor. Bunun da Çarşamba ya da Perşembe'yi bulması bekleniyor.
Ardından Temsilciler Meclisi'nde Trump'ın azline karar verilirse, Trump ABD tarihinde Meclis'te iki kez azline karar verilen ilk başkan olacak.
Senato aşaması için 100 gün beklenebilir
Temsilciler Meclisi'nde kabul edilse de başkanın azli için Senato'nun da incelemesi ve onayı gerekiyor.
Aralık 2019'da Temsilciler Meclisi Trump'ın azline karar vermiş ancak ardından Senato Trump'ın suçsuz olduğuna karar vermişti.
Senato'da azil için üçte iki oy gerekiyor. Yani Senato'daki sayısı 50 olan Demokratların oyları yeterli değil; en az 17 Cumhuriyetçi senatörün de desteği aranacak. Bugüne kadar sadece iki Cumhuriyetçi senatör, Alaska'dan Lisa Murkowski ve Nebraska'dan Ben Sasse, buna destek olabileceğinin sinyalini verdi.
Ancak tüm bu sürecin 19 Ocak'a kadar tamamlanması beklenmiyor. Bu durumda görevi Biden devraldıktan sonra azil süreci işleyebilir ancak bunun sadece sembolik önemi olur.
Bu durumda Biden'ın ilk haftalarında seçeceği bakanları ya da Covid-19 salgınıyla mücadele politikalarını onaylama görevi olan Senato, bunun yerine azil süreciyle meşgul olabilir.
Bu ihtimali düşünen Demokratlar, Temsilciler Meclisi'nde azil kararı verilmesinin ardından Biden'ın ilk 100 gününü tamamlamasını bekleyebileceklerini ve ardından azil sürecinin Senato'ya taşınabileceğini açıkladı.
Eğer Trump Beyaz Saray'dan ayrıldıktan aylar sonra azil süreci tamamlanırsa, Trump'ın bundan sonra kamu görevinde bulunması da yasaklanabilir.
25 dava açıldı
6 Ocak'ta biri polis beş kişinin hayatını kaybettiği Kongre baskınının ardından Temsilciler Meclisi Silahlı Kuvvetler Komitesi üyesi Jason Crow, ABD Kara Kuvvetleri Genel Sekreteri Ryan McCarthy'in kendisine, en az 25 "terörizm davası" açıldığını söylediğini açıkladı. Buna göre McCarthy, 20 Ocak'taki devir teslim töreni ve 20 Ocak'a giden süreçte "olası bazı terör tehditleri olduğunu, Pentagon'un bunları değerlendirdiğini" söyledi.
Donald Trump birkaç gün önce 20 Ocak'taki devir teslim törenine katılmayacağını açıklamıştı. 19 Ocak'a kadar Beyaz Saray'dan ayrılıp Florida'daki evine yerleşmesi beklenen Trump'ın yerine törene yardımcısı Pence katılacak.
Bir yandan da California eyaletinin Cumhuriyetçi Belediye Başkanı Arnold Schwarzenegger de Trump'ı "Gelmiş geçmiş en kötü başkan" olarak değerlendirdi. Yayımladığı mesajda Schwarzenegger, Kongre'de meydana gelen olayların 1938'de Nazilerin Almanya'daki Yahudilerin mülklerine girip zarar verdiği Kristal Gece'ye benzetti.
