Kıbrıs Postası’nın müzakerelere yakın diplomatik çevrelerden öğrendiği bilgilere göre New York sonrası liderlerin görüştüğü dört başlıktabüyük ilerlemeler yaşandığı vurgulanırken, Federal Devletteki yüksek düzenleyici kurumlar olan Federal Başsavcılık, Federal Merkez Bankası, Federal Ombudsman ve Federal Sayıştay Başkanlığı’nın başında görev yapacak olanlar Kıbrıslı Türkler ve Rumlar arasında hem eş süreli hem de dönüşümlü olacak.
Bu konuda varılan bir diğer uzlaşının da bu kurumlarda çalışacak olan yargıç ve savcıların her iki toplumdan da eş sayıda katılımla olacağı bildiriliyor.
Liderlerin bu konularda tam bir mutabakat sağladığı ve bunu mutabakat kağıdına yazdığı öğrenilirken daha önceden de Federal Devletteki yargının en yüksek organı olan Yüksek Federal Mahkemeye de Kıbrıslı Türkler ve Rumların eş süreli ve dönüşümlü olarak başkanlık edeceği açıklanmıştı.
Böylece iki taraf arasında kurulacak olan yeni federal yapıda denetleme, mali işler ve yargı konularını koordine edecek, denetleyecek ve kontrol edecek olan kurumlarda tam anlamı ile siyasi eşitlik sağlanmış oldu.
Uzmanlar tarafından devlet yönetiminde ‘altın beşli’ olarak nitelenen bu kurumlar üzerinde sağlanan uzlaşının Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın sık sık altını çizdiği ‘kurulacak olan federal yapıda her iki tarafın da nüfusuna bakmadan kararlar üzerinde etkin katılım’ prensibine uygun olması dikkat çekiyor.
Kıbrıs Postası’na bu konuda bilgi veren kaynak varılan uzlaşının müzakerelerin en önemli başlıklarından olan ve Kıbrıslı Türklerin olmazsa olması sayılan siyasi eşitlik konusunda son derece büyük bir adım olduğunun altını çizerek “kurulacak olan federal devlette taraflar arasında tam eşitlik sağlandı. Bu kurumlar kurulacak olan ortak federal devletin en yüksek kurumları olarak yargı, mali işler ve yürütmede yapılanları denetleme, koordine etme, düzenleme ve kontrol etmeye yarar. Bu bağlamda tam anlamıyla siyasi bir eşitlik söz konusudur” ifadelerini kullandı.
