Konferansın açılış konuşmasını University of London SOAS (School of Oriental and African Studies) Tarih Bölümü Öğretim Üyesi ve geç dönem Osmanlı tarihi profesörü Benjamin Fortna yaptı.
Türkiye’nin önde gelen askerî tarih uzmanlarından biri olan Doç. Dr. Gültekin Yıldız “Remote Nations at Close Trenches: Re-visiting Gallipoli 1915 in its Centenary” başlıklı sunumunda Çanakkale Savaşını askerî tarih açısından ele alarak savaşın değerlendirilmesinde göz önünde bulundurulması gereken farklı boyutlara dikkat çekti.
Yıldız konuşmasında, Çanakkale Savaşının askerî strateji, planlama ve lojistik bakımından ele alındığında, modernleşmenin bir ürünü olan modern savaş kavramıyla değerlendirilebileceğini ifade etti. Savaşın, güç dengeleri ve tarihin bu döneminde sahip olunan askerî teknoloji bakımından asimetrik bir karşılaşma olduğuna dikkat çekerek, Osmanlı Devletinin elde ettiği sonucun zafer olarak nitelendirilmesinin, bu güç asimetrisi içinde açık şekilde geride olan taraf olmasından kaynaklandığını belirtti.
Yıldız, savaşın etnik ve dinî gruplar bakımından incelendiğinde kutsal bir savaş olarak nitelendirilemeyeceğini; bir Haçlı Seferi veya bir Cihad olarak değerlendirilemeyeceğini vurgulayarak her iki orduda da çok çeşitli etnik ve dinî kökenlerden askerlerin bulunduğunu belirtti. Taraflar için büyük kayıplarla neticelenen bu tür savaşların kazananının olmayacağını bir kez daha hatırlatarak büyük kayıpların tarafların ortak acılarda birleşmesine vesile olduğunu söyledi. Çanakkale Savaşının farklı milletlerden kayıplarına dair günümüzde dünyanın farklı şehirlerinde gerçekleştirilen anma programlarının da bu ortaklığın bir göstergesi olduğunu belirtti.
Konuşmasında tarafların savaşa katılma motivasyonları, İngiltere’nin Osmanlı ile münasebetlerindeki değişim, modern savaşın araçları ve etkileri gibi konulara da değinen Yıldız, konuşmasını savaşta hayatını kaybetmiş olan insanlara ve onlardan biri olan dedesi Komutan Ahmet Bahri Alpan Bey’e ithaf etti.
Aralarında Gallipoli-The Ottoman Campaign ve Gallipoli and the Middle East 1914-1918 kitaplarının yazarı askerî tarihçi Dr. Edward J. Erickson, SOAS Öğretim Üyesi Yorgo Dedes, Muavin Konsolos Reyhan Yılmaz ile birlikte SOAS öğrencileri ve üniversite dışından dinleyicilerin bulunduğu konferans soru cevap bölümüyle sona erdi.
Çanakkale Savaşının 100. yılı anma programları 2 Nisan 2015 Perşembe günü King’s Place’te gerçekleştirilecek “Gallipoli Songs” konseriyle devam edecek.
