İngiltere Kraliçe 2. Elizabeth’den ödül sahibi Dr. Teoman Sırrı (MBE), kanser konusunda uyardı. Konuşmasında özellikle meme kanserine dikkati çeken Dr. Teoman Sırrı, “Babası, kardeşi ya da oğlu prostat annesi, kız kardeşi ya da teyzesi meme kanserine yakalanan varsa dikkatli olunmasını” istedi.
Kadınların düzenli kendilerini kontrol etmelerini isteyen Dr. Sırrı, “Yakın akrabalarda bu tür kanser varsa, daha önce meme kanseri olduysanız, 50 yaş ve üzerindeyseniz, adet görmeye 12 yaş öncesi başlandıysa, 50 yaşından sonra da adet görülüyorsa, uzun boylu ve kiloluysanız riskiniz var” diye uyardı.. Gereksiz radyasyon alınmamasını, sigara, alkol, güneşte uzun süre kalınmamasını isteyen Dr. Sırrı, “Bol bol spor yapın. Hareket edenlerde kanser daha az görülür. Kendinizi kontrol edin, ihmal etmeyin. Erken tanı hayat kurtarır” mesajını verdi.
Kıbrıs Türk Toplum Merke z i ’ n i n (TCCA) v e Londra Yardım Melekleri’nin ortaklaşa düzenlediği, KKTC Londra Konsolosu Ülkü Alemdar, TCCA Başkanı Niyazi Enver, Londra Yardım Melekleri Başkanı Nurten Mehmet ile çok sayıda kadının katıldığı konuşmada, Dr. Sırrı, genel anlamda kanser, nedenleri, risk artırıcı faktörler, erken teşhis, önlenebilir hususları anlatarak, soruları yanıtladı. Her üç kişiden birinin kansere yakalanma olasılığı bulunduğunun altını çizen, Britanya Tıp Derneği (British Medical Association) Vice- President Dr. Sırrı, konuşmasında greyfurt, eldiven, balon gibi unsuruları örnek vermek için kullanarak, hanımların anlattıklarını daha dikkatli dinlemelerini sağladı. Başkan Niyazi Enver’in selamlama konuşması ardından Konsolos Ülkü Alemdar, öncelikle ‘Kanser farkındalığı’ konusunun ne kadar önemli olduğunun farkında oldukları için burada bulunan herkesi tebrik etti ve herkese ‘hoşgeldiniz’ dedi. Konsolos Alemdar, özetle; “Bugün buraya, özellikle biz kadınların sağlığına en büyük tehditlerden biri olan meme kanseri konusunda farkındalığımızı daha da artırmaya gelmiş bulunuyoruz. Her 8 kadından birinin hayatının belli bir zamanında meme kanserine yakalandığı göz önüne alınırsa, bu konuda kendimizi ve çevremizdekileri korumak için öncelikle yapmamız gereken, farkındalığımızı artırmak ve erken teşhise önem vermektir” şeklinde konuştu. Genetik ve ileri yaşın önlenemez nedenler, önlenebilir nedenlerin ise çevreden kaynaklandığını kaydeden Dr. Teoman Sırrı, şöyle konuştu;
“Babası, kardeşi ya da oğlu prostat annesi, kız kardeşi ya da teyzesinde meme kanseri gibi bazı kanser türleri varsa yakalanan varsa yüzde 50 kansere yakalanma olasılığı vardır. Tabi ki her kanser genetik değildir. X-Ray (röntgen), CT Scan, MRI gibi gereksiz radyosyana maruz kalmayacaksınız. Sık sık bunları uygulamayacaksınız. Kansere yol açan, aspestos, sigara, lastik yanığı gibi kimyasallardan, sigaradan, fazla alkolden, uzun güneşte kalmalardan, sağlıksız beslenmelerden ve şişmanlıktan kaçınacaksınız. Vücudun hareketsizliği en büyük tehlikedir. Spor yapacaksınız. Hareket edenlerde kanser çok daha az görülür. Bazı hormonlar, HRT, ostrojen gibi kansere yol açabilir. Hepatit virüsü kansere yol açabilir. Kronik enflamasyonlar, sürekli baskılanmış bağışıklık sistemi de kansere yol açabilir.
Her zaman söyleriz. 3 beyaz, un, tuz, şekerden uzak durun. Fazla kırmızı et tüketmeyin. Kızartma, tütsülenmiş veya aşırı ısıda pişmiş gıdalardan uzak durun. Nitrit, nitrat içeren gıdaları almayın. Yeterli meyve ve sebze tüketin. Lif içeren gıdaları bol kullanın.Sigara başlı başına bir konudur. Çocuklara miras kalan şeylerden biridir. Sigara içen babaların çocukları kanseri önleyen gen yok olarak doğar. Hamilelike sigara içenlerin bebekleri genelde yüzde 10-15 eksik kiloyla doğar.
En mühim olanı erken tanıdır. Herkes kendi vücuduna sahip çıksın. En ufak bir şüpheniz olduğunda doktorunuza gidin. Toplumumuzda kanserle ilgili Londra Yardım Melekleri gibi kurumlara veya Marie Curie, MacMillan gibi İngiltere’nin tanınmış ciddi kurumlarına başvurun, bilgi alın.” Kadınlarda, akciğer kanserinden sonra meme kanserinin en fazla görülen kanser türü olduğunu söyleyen Dr. Sırrı, kadın memesinin portakal gibi dilim dilim olduğunu kaydederek, bir greyfurtu soyarak örnek verdi. Göğsün yağ tabakası içinde bulunduğunu, iriliğine göre süt bezlerinden oluşan 15-20 dilimli olduğuna değinen Dr. Sırrı, şöyle devam etti; “Memedeki her kitle kanser değildir. Yüzde 90’ı başka şeydir. Kanserin de yüzde 95’i erken teşhisle tedavi edilebilir.Unutmayın şu anda her 3 kişiden birinde kanser olma olasılığı varken kadınlar da ise meme kanserine yakalanma olasılığı yüzde 8’dir. Erken müdahale için memenizi elinizi düz hale getirerek, koltuk altından başlayarak sert şekilde muayene edin. Göğsünüz aynada şekline bakın. Ayna karşısında kollarınızı arkaya doğru gererek bakın, kitle varsa kendini belli edebilir. Göğüste çöküntü olabilir. Akıntı olabilir, kanlıysa önemlidir. Tam çökme olabilir. Meme başında kabuklanma, göğüste şişme, portakal kabuğu gibi pürüzlü, kırmızı ve sıcak olursa, sert kitle varsa, değişik şekil alırsa, geçmeyen yara varsa hemen doktorunuza gidin, “
“İleri yaş, 50 yaş ve üzeri. Yakın akrabalardan birinde meme kanseri varsa risk faktörü 2-3 misli artar. Daha önce meme kanseri olduysanız, hala yeniden çıkma şansı vardır. Adet görmeye 12 yaş öncesi başladıysanız. Adetiniz 50 yaşı geçtikten sonra da devam ediyorsa. Uzun boylu ve kilolu iseniz riskiniz daha fazladır. Sigara, alkol, radyasyon, kilo,tuz,egzersiz, uzun süre korunma hapı kullanımı, uzun süre Hormon Replasman Tedavisi (HRT) alınması, aşırı deodorant kullanımı, aşırı kafein önlenebilen unsurları arasındadır. Erken teşhis için kendi kendini muayane, periyodik doktor muayenesi, ultrasound, mamografi, genetik test önemlidir.”Soru cevap bölümünde, meme, yumurtalık, prostat gibi kanser türlerinin genetik test ile saptanabileceğini söyleyen Dr. Sırrı, erkeklerin de meme kanserine yakalanma riskinin yüzde 1 olduğunu söyledi. Esrarın kansere yol açtığını fakat esrar yağının faydalı olup olmadığnını daha araştırma aşamasında bulunduğunu kaydetti. Kolestrol ile ilgili bir soruya ise hapların karaciğerin yaptığı iyi kolestrolu durdurmaya çalıştığını, hapların hem faydası, hem zararı olduğunu belirterek yanıt veren Dr. Sırrı, “Unutmayın alınan her hap zehirdir. Hastalıklara yakalanmamak için belirttiğim önlemleri alın. Bol bol spor yapın. Kolestrola karşı gecede 5-10 cevizi bir bardak suya koyun, sabah suyunu için. Avokado, enginar iyidir. Kolestrolunuzun azaldığını göreceksiniz. Benim tavsiyem kilonuza dikkat edin, bol bol spor yapın, hareket edin. Gıdanıza dikkat edin.”
