Facebook, sorunun sistem yenilenmesi sırasında yaşanan arızadan kaynaklandığını açıkladı.
Facebook'a ait olan bu üç platforma, Pazartesi günü Türkiye saatiyle 18:40'tan itibaren internet tarayıcılarından ya da telefon uygulamalarından erişilememişti.
Facebook Salı günü yaptığı açıklamada, arızanın sistemin dahili araçlarını ve sistemlerini etkilediğini ve bunun da sorunu çözme girişimlerini karmaşıklaştırdığını söyledi.
Platform, "Bu kesinti süresinin bir sonucu olarak kullanıcı verilerinin güvenliğinin ihlâl edildiğine dair hiçbir kanıt bulunmadığını" ekledi.
Facebook kurucusu Mark Zuckerberg, kişisel hesabından daha önce yaptığı paylaşımda "Değer verdiğiniz insanlarla iletişim kurmak için hizmetlerimize ne kadar bel bağladığınızı biliyorum" dedikten sonra kesintiler için özür diledi.
2019'da yaşanan bir sunucu sorunu da Facebook'a 14 saat boyunca erişilememesine yol açmıştı.
Guardian gazetesi teknoloji editörü Alex Hern Twitter hesabından yaptığı bir paylaşımda "Arkadaşlarım Facebook'a ait her şeyin nasıl bir anda çöktüğünü basit bir şekilde anlatmamı istemişti, işte şöyle oldu" dedi ve ekledi:
"Facebook internetteki yönlendirme protokolüne, yanlışlıkla olduğunu varsaydığımız bir şekilde bir mesaj gönderdi. Bu mesaj özetle 'Hey, artık bizim bir sunucumuz yok' diyordu.
"Normalde bunu düzeltmek kolaydır. Bir mesaj daha gönderip 'Ah, kusura bakmayın. Bizim sunucularımız var ve işte şu adresteler' dersiniz. Bazı şeyler bir süre düzgün çalışmayabilir, mesajın internetin tüm köşelerine yayılması zaman alır ama süründürse de öldürmez.
"Fakat Facebook her şeyi yalnızca kendi sistemleri üzerinden yapıyor. Bu yüzden sunucuları internetten silindiğinde, o ikinci mesajı atacak imkanı bulamadılar.
"O mesajı iletmesi için sisteme bağlanma imkanları da kalmadı.
"Sunucunun olduğu odaya girip müdahale etmek istediklerinde kapıda bir kartla açılan akıllı kilit de bu yüzden çalışmadı.
"Fiziksel güvenlik biriminin başındaki kişiye, akıllı kilit çalışmadığı için normal bir anahtarla başka bir noktadaki veri tabanını devreye sokmaları gerektiği mesajını iletecek sistem de aynı nedenle çalışmadı."
Analiz: James Clayton
BBC Kuzey Amerika Teknoloji Muhabiri
Büyük internet sitelerinin hizmetlerinde kesintiler yaşanması olağandır.
Bu olayı sıra dışı yapan ise büyüklüğü, süresi ve bağlamı.
Bu sefer kesinti hem küresel oldu, hem de Facebook'un sahip olduğu pek çok şirketi etkiledi.
Üstelik bu kadar uzun süren sorunlara da nadiren rastlanıyor.
Facebook'un merkezinde de kaos yaşandığı, teknisyenlerin var güçleriyle çalıştığı aktarılıyor.
Bu hafta Facebook için kötü bir şekilde başlamıştı. Facebook Belgeleri sızıntısının kaynağı olan kişi kimliğini açıklamıştı.
Fakat Facebook için kötü başlayan hafta, felaket bir şekilde devam ediyor.
Twitter uygulamasının resmi hesabından ise, söz konusu üç platformun çökmesine ve kullanıcıların Twitter'a akın etmesine espirili bir yorum getirilerek, "Tam anlamıyla herkese selamlar" mesajı paylaşıldı.
Twitter'ın mesajına WhatsApp'ın resmi Twitter hesabından "Merhaba" yanıtı geldi. Instagram ise, "Selam ve mutlu pazartesiler" yanıtını verdi.
Ulaştırma Bakanı Sayan: Yerli ve milli uygulamaları kullanın
Sosyal medya kullanıcılarının WhatsApp, Facebook ve Instagram'a erişim sağlayamadıklarını bildirmeleri üzerine Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, Twitter hesabından bir açıklama yaptı:
Sayan, "Whatsapp, Facebook ve Instagram servislerinde dünya genelinde erişim sorunu yaşanmakta olup, global kaynaklı sorundan ülkemizdeki kullanıcılar da kısmen etkilenmektedir" dedi.
Ömer Fatih Sayan ikinci açıklamasında ise "yerli ve milli mesajlaşma uygulamalarının önemini" gündeme getirdi:
"Bu mecralarda sıkça yaşanan kesintiler, tüketici hakları yönünden yeni bir düzenleme ihtiyacı olduğunu gösteriyor. Bu tür sorunlar, yerli ve milli mesajlaşma uygulamalarımızın önemini bir kez daha ortaya çıkarıyor. Tüm vatandaşlarımızı yerli ve milli uygulamalarımızı kullanmaya davet ediyorum."
Facebook hisseleri de etkilendi
Facebook, Whatsapp ve Instagram'a dünya genelinde yaşanan erişim sorunu, her üç sosyal medya platformunu çatısında barındıran Facebook'un New York borsasında işlem gören hisselerini de olumsuz etkiledi.
Facebook'un binlerce iç yazışmasını ve belgesini basına sızdıran eski çalışanı Frances Haugen'in açıklamalarıyla borsada düşüş yaşayan Facebook'un hisseleri, uygulamalara erişim sorunu devam ederken yüzde 5'in üzerinde değer kaybetti.
BBC Dezenformasyon Muhabiri: İşimdeki en sessiz birkaç saat
BBC Özel Dezenformasyon Muhabiri Marianna Spring, platformların çökmesinin ardından "İşimdeki en sessiz birkaç saat oldu" yorumunu yaptı.
Spring, "Instagram, Facebook ve WhatsApp yokken BBC'nin gerçekten de bir dezenformasyon ve sosyal medya muhabirine ihtiyacı yok. Aşı karşıtı ve iklim şüphecileri devre dışı kaldı" dedi.
