<p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">İsveç'te düzenlenen Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGIT) toplantısı için Stockholm'de bulunan iki bakanın arasındaki görüşme yaklaşık yarım saat sürdü. Blinken ile Lavrov arasındaki görüşme, Haziran ayında iki ülke liderlerinin bir araya geldiği zirveden bu yana ABD ile Rusya arasındaki en üst düzey görüşme oldu.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ukrayna konusunda doğu ile batı arasındaki bunalımın tırmanışa geçtiği bir döneme denk gelen görüşmeden önce hem Blinken, hem de Lavrov soruna diplomatik yollardan çözüm istediklerini vurguladı; ancak gerektiği takdirde önlem almaktan da kaçınmayacaklarını belirtti.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Reuters haberine göre, ABD Dışişleri Bakanı Blinken, hem Moskova'nın hem de Kiev'in Rusya yanlısı ayrılıkçılar ile Ukrayna hükümet birlikleri arasındaki çatışmaları sona erdirmeye yönelik 2014 Minsk barış süreci uyarınca üstlendikleri yükümlülükleri yerine getirmesi gerektiğini hatırlattı.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Blinken, görüşme öncesinde gazetecilere yaptığı açıklamada ABD'nin bu konuda kolaylaştırıcı rol oynayabileceğini belirtti ancak "Rusya çatışma yoluna giderse, ciddi sonuçları olur" dedi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Lavrov ise Kiev ile diyaloğa hazır olduklarını ve çatışma istemediklerini söyledi. Ancak görüşme öncesinde yaptığı AGIT toplantısında yaptığı konuşmada, NATO'yu "gerilimi azaltmak yolundaki önerileri yapıcı bir şekilde ele almayı reddetmekl"e suçladı. Sergei Lavrov, "İttifakın askeri altyapısı sorumsuzca Rusya'nın Romanya ve Polonya sınırlarına yaklaştırılıyor, saldırı için kullanılabilecek bir füzesavar savunma sistemi kuruluyor" dedi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Rusya Dışişleri Bakanı, Avrupa'ya orta menzilli füzeler yerleştirilmesinin "askeri çatışma kabusunu" geri getirdiğine dair de uyarıda bulundu:</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">"ABD ve müttefikleri Rusya ile güvenlik garantilerini tartışmaya yanaşmazsa, Moskova kendi güvenliğini sağlamak için gerekli adımları atacaktır."</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Lavrov, ABD ile Rusya arasında son yıllarda gerilimin çok fazla arttığını, yeni bir başlangıç yapabilmek için diplomatik misyonların çalışmaları üzerindeki tüm sınırların kaldırılmasını önerdiğini açıkladı.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Rusya'nın tehdit olarak gördüğü "NATO'nun doğuya doğru genişlemesi"ni engellemek için de Lavrov, Moskova'nın yakın zamandayeni bir Avrupa güvenlik anlaşması önereceğini söyledi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Blinken-Lavrov görüşmesi ardından Amerikalı bir yetkilinin uluslararası haber ajanslarına yaptığı açıklamada ise görüşmenin yapıcı geçtiği, taraflar arasındaki diyaloğun süreceği belirtildi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov da görüşme ardından yaptığı açıklamada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD Başkanı Joe Biden arasında kısa bir süre içinde bir görüşme yapılabileceğinin işaretini verdi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ryabkov, "Henüz tarih belirlenmedi, iki liderin takvimlerini denk getirmekte güçlükler var. Ancak temas çok şart hale geldi, sorunlarımız katlanmaya devam ediyor" dedi.</span></span></p> <h2 id="Taraflar-birbirini-suçladı" tabindex="-1"><strong><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Taraflar birbirini suçladı</span></span></strong></h2> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ukrayna, Rusya'nın iki ülke arasındaki ortak sınır yakınlarına 90 binden fazla asker yığdığını söylerken, Moskova da Kiev'i kendi askeri yığınağını yapmakla suçluyor ve Ukrayna'ya saldırmaya hazırlandığı yolundaki görüşleri reddediyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Taraflar arasında gerginlik artarken Rusya bugün Ukrayna'dan üç kişiyi tutukladı, Moskova, "Bu üç kişiden birini terör eylemi planlamakla, diğer ikisinin ise istihbarat toplamakla" suçluyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ukrayna ise bu suçlamaları yalanlıyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Karşılıklı suçlamalar daha önce de yapılmıştı. Örneğin Ukrayna geçen hafta Rusya destekli bir darbe komplosu olduğunu gündeme getirmiş; bu iddia da Moskova tarafından yalanlanmıştı.</span></span></p> <h2 id="Çavuşoğludan-diplomatik-çözüm-çağrısı" tabindex="-1"><strong><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Çavuşoğlu'dan diplomatik çözüm çağrısı</span></span></strong></h2> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ukrayna konusu AGIT toplantısı için İsveç'te bulunan Dışişleri Bakanı Mevlut Çavuşoğlu'nun da gündemindeydi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Anadolu Ajansı'nın haberine göre, AGIT coğrafyasındaki güvenlik sorunlarının etkin bir şekilde ele alınması gerektiğine işaret eden Çavuşoğlu, şöyle konuştu:</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">"Güney Kafkasya'da kalıcı barış için bir fırsat penceresi var. Minsk Grubu eş başkanları da grubun daimi üyeleriyle birlikte yeni gerçeklere dayalı katkı sunabilir. Ukrayna'daki kriz, diplomasi yoluyla çözülmeli. Minsk anlaşmaları ve uluslararası hukuka riayet önemlidir. Gürcistan ve Moldova'da barışçıl ve sürdürülebilir çözüm çabalarını desteklemeye devam etmeliyiz. Arabuluculuk çalışmalarımızı değişen güvenlik ortamına sonuç odaklı bir yaklaşımla adapte etmeliyiz. Bunun için Finlandiya ve İsviçre ile eş başkanlık yaptığımız Arabuluculuk Dostları Grubu'ndan istifade etmeliyiz."</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Çavuşoğlu, Rusya'nın 2014'te ilhak ettiği ancak uluslararası hukuka göre Ukrayna toprağı olan Kırım'daki Tatar halkı için de "Kırım Tatarlarına yönelik insan hakları ihlallerinden endişe duyuyoruz." açıklaması yaptı.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Kiev yönetimi, askeri gücünü artırmak amacıyla ekim ayında Türk yapımı Bayraktar TB2 SİHA'larından satın almış ve başkent Kiev yakınlarında bir fabrikada benzer SİHA'ların üretilmesi konusunda Ankara ile anlaşmıştı. Kremlin ise bu anlaşmaya tepki göstermişti. Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, "Türkiye ile gerçekten iyi ilişkilerimiz var ama bu tür silahların Ukrayna ordusuna teslimatının durumu istikrarsızlaştırma potansiyeli taşıdığına dair endişelerimiz maalesef gerçekleşiyor" demişti.</span></span></p>