<p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">BBC'ye konuşan Afganistan İslami Bankası CEO'su Syed Moosa Kaleem El Falahi, ülkenin finans sektörünün "var oluş krizi" yaşadığını, tüketicilerin de panik halinde olduğunu belirtti.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Başkent Kabil'deki kaos nedeniyle geçici olarak Birleşik Arap Emirlikleri'nin Dubai kentinden çalışan Falahi, "Şu anda herkes bankalardan yüklü miktarda para çekiyor. Sadece para çekiliyor; bankaların çoğu çalışmıyor, tam hizmet vermiyor" dedi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Taliban'ın Ağustos'ta yönetimi almasından önce de Afganistan ekonomisi sıkıntılıydı.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ülke büyük ölçüde dış yardıma bağımlı. Dünya Bankası verilerine göre milli gelirin yüzde 40'ı uluslararası yardım halinde geliyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ancak Taliban'ın iktidarı almasından bu yana, Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu (IMF) da dahil olmak üzere Batıdan gelen uluslararası fonlar dondurulmuş durumda. </span></span></p> <h2 id="Çine-ve-Rusyaya-yöneliyorlar" tabindex="-1"><strong><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">'Çin'e ve Rusya'ya yöneliyorlar'</span></span></strong></h2> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">El Falahi, bunun Taliban'ı farklı finansal desteklere yönlendirdiğini belirterek, "Çin'e ve Rusya'ya ve diğer bazı ülkelere yöneliyorlar… Er ya da geç diyalog kurmayı başaracaklar" diyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;"><img alt="" src="http://www.flashhaberlondra.com/images/upload/75AFA083-CB53-48DC-900D-DA5316EBAECE.jpeg" style="width: 800px; height: 532px;" /></span></span><span style="font-size:12px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Afganistan İslami Bankası'nın Kabil'deki merkezi</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Çin zaten Afganistan'ın yeniden inşasında rol almak istediğini ve Taliban'la çalışabileceğini işaret etmişti. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ülkenin resmi yayın organlarından Global Times gazetesinin başyazısında, "Afganistan'ın yeniden inşasında işbirliği için dev bir potansiyel var" tespiti yapılarak, Çin'in "kesinlikle başrolde oynayabileceği" belirtilmişti.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Çin, Afganistan'a gıda ve koronavirüs aşılarını da içeren 31 milyon dolarlık yardım vaadinde bulunmuştu.</span></span></p> <h2 id="Ekonomik-sorunlar" tabindex="-1"><strong><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ekonomik sorunlar</span></span></strong></h2> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Taliban, ülkenin ekonomik sorunlarının yarattığı baskı altında.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Bir yandan enflasyon tırmanırken, ülkenin para birimi Afgani hızla değer kaybediyor; birçok kişi de işini kaybetmiş durumda.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Afganistan'da hane halkının yüzde 5'inin günlük gıda sıkıntısı çektiğini belirtiyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;"><img alt="" src="http://www.flashhaberlondra.com/images/upload/03A0B7B0-12F2-4EF1-A1C3-67149B241495.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" /></span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Afganistan'ın ayakta kalması için uluslararası finansman ve dış yardım elde etmesi gerekiyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">ABD gibi ülkeler Taliban ile bazı koşullara bağlı olarak çalışabileceklerini, ancak rejimin kadınlara ve azınlıklara yönelik tavrının belirleyici olacağını ifade etmişti. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">El Falahi, Taliban'ın kadınların "bir süreliğine" çalışamayacağı yönünde açıklamalarına rağmen, bankasında çalışan kadınların işe geri döndüğünü belirtiyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">"Kadınlar arasında korku vardı, ofise geri dönmüyorlardı, ama yavaş yavaş gelmeye başladılar" diyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Pakistan Başbakanı İmran Khan da BBC'ye yaptığı açıklamada, Taliban'ın daha modern ve reform geçirmiş yüzünü dünyaya göstermek istediğini ifade etmişti.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Khan, "Şu an daha esnekler ve işbirliğine daha açıklar. Şimdilik çok katı kurallar empoze etmiyorlar" dedi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ancak kadın grupları ve insan hakları örgütleri, Taliban'ın dedikleri ile yaptıkları arasında çok fark olduğunu, kız çocuklarının ve kadınların okula ve işe gitmesine izin verilmediğini söylüyor.</span></span></p>