Sulawesi Adası'nda Cuma günü meydana gelen deprem ve tsunamide, arama kurtarma ekiplerinin uzak bölgelere ulaşmasıyla ölü sayısı artıyor.
Yetkililer ölü sayısının 1300'ü geçtiğini duyururken, ekipler Palu kentinde, deprem sonrası yaşanan toprak kaymasına çamura gölümen bir kilisede 34 öğrencinin cesedine ulaştı.
7,5 büyüklüğündeki depremin başta düşünülenden çok daha geniş bir bölgeyi etkilediği belirlendi.
60 bin kadar kişi bölgeden tahliye edildi ancak yaklaşık 1,4 milyon kişinin deprem ve tsunamiden etkilendiği tahmin ediliyor.
"Tsunami erken uyarı sistemi çalışmıyordu"
BBC'ye konuşan Endonezya Acil Müdahale Kurumu Sözcüsü, tsunaminin meydana geldiği gün erken uyarı sisteminin çalışmadığını doğruladı.
BBC Endonezya Servisi'ne açıklama yapan Sözcü Sutopo Purwo Nugroho, 21 yüzer tsunami tespit cihazının zarar gördüğünü ya da çalındığını söyledi.
Deprem sonrası oluşan tsunami dalgalarının yüksekliğinin de 6 metreyi aştığı belirtildi.
Palu kentinde yardım ekipleri, enkaz kaldırmak için haftasonu boyunca iş makinesi ve kepçe beklemiş, bekleyiş sırasında enkazları elleriyle kazmıştı.
Yolların kapanması, havaalanı ve iletişim hatlarının hasar görmesi nedeniyle depremden etkilenen bölgeye yardım çok zor şartlarda sağlanıyor.
Salgın hastalıktan endişe eden yetkililer, hayatlarını kaybedenleri toplu mezarlara gömüyor.
Uluslararası yardımlar bekleniyor
Endonezya Yatırım Koordinasyon Kurulu, Cumhurbaşkanı Joko Widodo'nun uluslararası yardım almayı kabul ettiğini duyurdu.
Tayland ve Avustralya gibi ülkeler de Endonezya'ya yardım teklif etmişti.
Bu deprem, Endonezya'nın altyapı sorunlarını bir kez daha gözler önüne serdi.
Deprem bölgesine ulaşmak için ancak yarıladığımız 15 saatlik Makassar - Palu yolunda sıklıkla okyanusa bitişik ahşap evlerle karşılaştık. Bu evlerin deprem veya tsunamiye dayanması düşünülemez.
Yol oldukça kalabalık çünkü uçuşlar güvenilir bir çizelgeyle işletilemiyor; zira Palu havalimanı açılınca yardım uçaklarının tüm pisti işgal etmesi havalimanın kısa süreliğine kapanmasına neden oldu.
Ama bu yolda Endonezya'nın diğer yanını, insanlarının sıcaklığını görmek mümkün. Nereye gidersek gidelim "Palu için dua edin" yazıları taşıyıp bağış toplayan kişilerle karşılaşıyoruz. Bir köyde gençlerin bağış amaçlı metal müzik konserini muhafazakâr kişiler bile dinlemekteydi.
Ama ülkenin genel altyapı sorununu özetleyen bir olay varsa o da şu: Endonezya hükümeti bugün BBC'ye yaptığı açıklamada tsunami erken uyarı sisteminin çalışmadığını doğruladı.
Doğal afetlerin sıklıkla vurduğu bir ülkede ölümlerin azalması için kurulan bir sistemin mali zorluklardan dolayı görevini yerine getirememesi oldukça üzücü.
Ama hayatlarının en kötü haberini alanlar için bu itiraf bir şey ifade etmiyor.
Depremin vurduğu Palu'ya uzanan 15 saatlik yolda karşılaştığımız bir kişi bunun bir örneği.
Bir akrabasının ölüm haberini alan yaşlıca bir mühendis, diğer 10 akrabasının akıbetini öğrenmek için yollara düşmüş. Uçsuz bucaksız Makassar - Palu yolunda endişeli bir şekilde arabasını sürüyor. "Çok üzgünüm" diyip elimi omzuna koyduğumda mırıldanıyor: "Başka çarem mi var?"
Fay hattındaki Endonezya sık sık depremlerin meydana geldiği bir ülke.
Temmuz ve Ağustos aylarında yine Endonezya'nın Lombok adasında meydana gelen bir dizi depremde 500 kişi hayatını kaybetmişti.
2004 yılında da Endonezya'nın Sumatra adası açıklarında meydana gelen depremin tetiklediği tsunami nedeniyle Hint Okyanusu şeridi boyunca 226 bin kişi yaşamını yitirmişti.
Bu tsunami felaketinde hayatını kaybedenlerin 120 bini Endonezya'daydı.
