<p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">ABD Başkanı Joe Biden'ın Rus lider Vladimir Putin'le ilk yüz yüze görüşmesinde, Suriye'ye giren insani yardımlar da masadaydı.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Temmuz ayının başında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) gündemine gelecek olan BM öncülüğünde yapılan insani yardım geçişlerinin süresinin uzatılması hakkında bir uzlaşma sağlanamadı.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">ABD basınına konuşan üst düzey bir Beyaz Saray yetkilisi, 10 Temmuz'da süresi dolacak olan insani yardım geçişlerinin uzatılması için Biden'ın Putin'den taahhüt almaya çalıştığını ancak alamadığını söyledi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Geçen yıl Temmuz ayında, Türkiye sınırındaki iki kapıdan (Cilvegözü ve Öncüpınar) yapılan insani yardım geçişlerinin süresinin uzatılması için verilen teklifi Rusya ve Çin veto etmişti.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">6 aylık sürenin dolmasıyla birlikte yardım geçişleri durmuştu.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ardından Rusya ve Çin'le uzlaşmaya varıldı. İki ülke, yardımların tek bir sınır kapısından (Cilvegözü) geçişlerinin devam etmesi ve sürenin bu kez 6 ay değil bir yıl uzatılmasına yönelik teklifin oylamasında çekimser kaldı. Böylece karar çıktı ve Suriye yönetiminin onayı olmaksızın sağlanan insani yardım geçişleri yeniden başladı.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">BM yardım kuruluşunun başındaki Mark Lowcock, 3 milyon Suriyeli için bu yardımların hayati önemde olduğunu söylüyor ve kapıların sayısının artırılması çağrısı yapıyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Rusya ise desteklediği Şam yönetiminin onayı olmadan yapılan bu geçişlere tepkili.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Cenevre'de gazetecilere konuşan Beyaz Saray yetkilisi, "Bir taahhüt verilmedi ancak gelecekte Suriye'de herhangi bir şekilde işbirliği yapmak isteniyorsa bu konunun bizim için kritik önemde olduğunu açıkça ifade ettik." dedi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Yetkili, gelecek ay BMGK'da yapılacak oylamanın Rusya ve ABD'nin birlikte çalışıp çalışamayacağını gösteren kritik bir gösterge olacağını da belirtti.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Oylamadan 'evet' çıkması için 15 üyeli BMGK'da en az 9 üyenin onay vermesi ve beş daimi üyeden (ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Fransa) hiçbirinin veto etmemesi gerekiyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ürdün ve Irak'taki birer kapıdan Suriye'nin güneyindeki ve doğusundaki bölgelere; Türkiye'deki iki sınır kapısından İdlib ve Halep'te muhaliflerin kontrolündeki bölgelere insani yardım ulaştırılmasını sağlayan düzenleme, Ocak 2014'ten bu yana 1 yıllığına kabul ediliyordu.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ürdün'den 2018'den bu yana pratikte yardım ulaştırılmıyordu. Rusya ve Çin'in 2019 sonundaki vetosuyla Irak sınırı da devre dışı bırakıldı.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ocak 2020'de program 6 ay için ve sadece Türkiye'deki iki sınır kapısını kapsayacak şekilde uzatılmıştı. Temmuz 2020'de ise Rusya ve Çin, sınır kapısının bire indirilmesi karşılığında programın bir yıllığına uzatılmasını kabul etmiş oldu.</span></span></p>