<p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">2014'te, o dönem 30 yaşında olan Elizabeth Holmes zirvedeydi. Stanford Üniversitesi'ni bırakan Holmes, hastalıkları teşhis etmekte sözde devrim yaratan ve 9 milyar dolar değer biçilen bir şirket kurmuştu. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Theranos, birkaç damla kanla Edison testini kullanarak, kanser ve diyabet gibi hastalıkları, iğnelere gerek kalmadan teşhis edebileceğini vadetmişti. Henry Kissinger'dan Rupert Murdoch'a büyük isimler şirkete yatırım yaptı. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">2015'te artık şirketin foyası meydana çıkmaya başlamıştı ve bir yıl içinde Holmes'un sahtekar olduğu ortaya çıktı. Vadettiği teknoloji işe yaramıyordu ve 2018'te kurduğu şirket çöktü.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;"><img alt="" src="http://www.flashhaberlondra.com/images/upload/3A825B3A-1E07-451B-8D3C-C49F987D8194.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" />Medya devi Rupert Murdoch, Theranos'a yatırdığı 120 milyon sterlini kaybetti.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Şu anda 37 yaşında olan Holmes, kendisine yöneltilen 12 sahtecilik suçlamasından hüküm giyerse 20 yıla kadar hapis cezası alabilir. Holmes, daha önce hiç hikayesini anlatmadı.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Daha 18 yaşında, daha sonra da devam edecek ve bir sonraki yıl kuracağı şirketin itici gücü olacak inatçılığını sergilemişti. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Stanford'daki klinik farmakoloji uzmanı Phyllis Gardner, Holmes ile bant fikrini tartıştığını ve "işe yaramayacağını" söylediğini hatırlıyor. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Dr. Gardner BBC'ye yaptığı açıklamada, "Sadece gözlerini dikip bana baktı. Kendi dehasına kesinlikle inanıyormuş gibiydi. Uzmanlığımla ilgilenmiyordu ve bu can sıkıcıydı" dedi. </span></span></p> <h2 id="Hızlı-yükseliş-" tabindex="-1"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Hızlı yükseliş </span></span></h2> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Holmes aylar sonra, 19 yaşındayken Stanford'u bırakıp, Theranos'u kurdu. Bu kez parmağa batırılacak iğneyle alınan birkaç damla kanla, kan testi yapan devrim yaratacak bir kan testi yöntemi bulduğunu söylüyordu.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Güçlü insanlar fikirden büyülendi ve denetlenmiş finansal hesapları görmeden yatırım yaptılar. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">ABD Hazine Bakanı George Schultz, daha sonra Trump yönetimine giren madalyalı Deniz Piyadesi Generali James Mattis ve Amerika'nın en zengin ailesi Waltonlar, destekçileri arasındaydı. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Aldığı bu desteğin yanı sıra tavrı da inanılırlığını artırdı. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">2015'te Holmes ile bir öğle yemeğinde buluşan Harvard Tıp Fakültesi'nin eski Dekanı Dr. Jeffrey Flier "Müthiş bir fikri olduğunu ve tüm bu yatırımcılar ve bilim insanlarını ikna etmeyi başardığını biliyordum" diyor. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Holmes'un teknolojisini hiç resmen değerlendirmemiş olan Dr. Flier "Kendine güvenli bir havası vardı ama teknoloji hakkında bazı sorular sorduğumda pek öyle anlıyormuş gibi gözükmedi" diye de ekliyor. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">"Biraz garip gözüktü ama yemekten bir sahtekarlık olduğunu düşünerek de kalkmadım."</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;"><img alt="" src="http://www.flashhaberlondra.com/images/upload/EBED89D4-CDCA-4785-99DE-400D8B2B3D0D.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" />2015'te eski ABD Başkanı Bill Clinton ile aynı sahnede. O zamanlar Holmes'un en genç kadın milyarder olduğu söyleniyordu.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Dr. Flier, daha sonra Holmes'u, fakültenin danışma kuruluna davet etti. Flier, şimdi bundan pişman ve skandal patladığında Holmes kuruldan uzaklaştırıldı. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Her şey, 2015'te içeriden birinin Theranos'un başlıca test cihazı Edison ile ilgili kaygılarını sızdırmasıyla başladı. Wall Street Journal gazetesinin bir dizi haberinde, test sonuçlarının güvenilmez olduğu ve şirketin çoğu testi, başka üreticilerin imal ettiği makinelerle yaptığı iddiaları gündeme taşındı. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Birbiri ardına davalar açıldı. Ortaklar ilişkilerini kesti ve 2016'da denetleyici kurumlar, Holmes'un kan testi hizmeti vermesini iki yıllığına yasakladı. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Theranos 2018'de kapandı. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">O yılın Mart ayında Holmes, denetleyici kurumların sahtecilikle yatırımcılardan 700 milyon dolar topladığı suçlamasında anlaşma yoluna gitti. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ancak üç ay sonra, Balwani ile birlikte havale dolandırıcılığı yapmak için komplo kurmak suçlamasıyla gözaltına alındı. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Savcılar, Holmes'un hastaları testler konusunda kasten yanılttığını ve mali destekçilerine şirketin performansını aşırı derecede abarttığını iddia ediyor. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Holmes 2019'da kefaletle serbest kaldı ve Evans Otel Grubu'nun oteller zincirlerinin varisi olan 27 yaşındaki William "Billy" Evans ile evlendi. Temmuz ayında bir bebekleri oldu. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Eski Los Angeles Bölge Savcısı Yardımcısı Emily D. Baker, "Yeni bir anne olmasının davayı etkileyeceğini sanmıyorum ama suçlu bulunursa, yargıçlar bunu hesaba katacaktır" diyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;"><img alt="" src="http://www.flashhaberlondra.com/images/upload/E1902FAE-1D7B-4151-9215-7D6BB1522F90.jpeg" style="width: 800px; height: 532px;" /></span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Holmes, Balwani'nin kendisini kontrol ettiğini ve tacizde bulunduğunu iddia ediyor. Balwani ise iddiaları reddediyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Theranos skandalı davaya dönüşürken, yorumcular Holmes'un orijinal hikayesine ne kadar sıkı sıkıya sarıldığının kayda değer olduğunu söylüyor. Onu tanıyanlar, değiştiğinden kuşku duyduklarını belirtiyorlar. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Mahkeme belgelerine göre Holmes'un avukatları, müvekkillerinin "Theranos'a ve yatırımcılar için değer üretecek meşru bir işletme olduğuna" inandığını savunacak. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ayrıa, Balwani'nin kendisini kontrol eden davranışlarının "karar verme yetisini silip, attığını" ve buna "kurbanları aldatma" yetisinin de dahil olduğunu iddia edecekler. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Avukatları, gelecek yıl ayrıca yargılanacak olan Theranos'un eski İşletme Müdürü Balwani'nin 10 yıldan uzun süre Holmes'un ne giydiğini, ne yediğini ve kimlerle konuştuğunu kontrol ettiğini savunacak. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ayrıca cinsel taciz konusunda uzman bir psikoloğu da tanık olarak çağıracaklar. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Holmes'un tanık sandalyesine oturup oturmayacağı da net değil. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Baker ise "Sahtecilik davalarında en zor şey, zanlının sahtecilik niyetinin olup olmadığı" diyor ve ekliyor: </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">"Dolayısıyla savcılar, telefon mesajlarını ve e-postaları kullanmak zorunda kalacak ve teknolojinin işe yaramadığı halde, yaradığını söylediğini iddia edecek."</span></span></p>