Suriye'de çözüm arayışı için, Türkiye, Rusya, Fransa ve Almanya'nın katılımıyla bugün İstanbul'da dörtlü zirve düzenleniyor. Zirvede, İdlib mutabakatı ve bölgedeki son gelişmeler ele alınacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğinde düzenlenen zirveye Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Başbakanı Angela Merkel'in yanı sıra BM Suriye özel temsilcisi Steffan de Mistura da katılıyor. Zirvenin gündem maddeleri neler? Zirvede, 17 Eylül'deki Soçi zirvesinde varılan İdlib mutabakatının işleyişi, Fırat'ın doğusu ve Menbiç'teki gelişmeler, Suriye'deki siyasi süreç, kalıcı çözüm arayışları, mülteciler, insani yardımların ulaştırılması, anayasa komisyonun olşuturulması ve savaş sonrası yıkılan şehirlerin yeniden imarı gibi başlıkların masaya yatırılması bekleniyor. Cumhurbaşkanı sözcüsü İbrahim Kalın, Cuma günü zirveyle ilgili yaptığı açıklamada, Türkiye'nin önceliğinin 'Suriye'de askeri değil siyasi çözüm olduğunu' söyledi ve "Cumhurbaşkanımızın, bu çerçevede İdlib mutabakatının muhafaza edilmesi ve özellikle rejim kaynaklı ihlallerin önlenmesi yönünde değerlendirmeleri olacak" dedi. Kalın, İstanbul'da Cumartesi günü düzenlenecek zirveyle, Astana görüşmelerindeki garantör ülkelerle 'küçük grup' olarak bilinen Almanya ve Fransa'nın içinde yer aldığı grubun ilk defa bir araya geleceğini ifade etti. Astana görüşmelerindeki garantör ülkeler Rusya, Türkiye ve İran'dı. Ancak Cumartesi günkü zirvede İran yok. İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Caber Ansari, 24 Ekim'de Rusya ziyareti sırasında zirveyle ilgili yaptığı açıklamada, 'Suriye sorunun farklı formatlarla ele alınabileceğini ama Tahran olmadan çözüme kavuşturulamayacağını' söyledi. Caber, "Söz konusu Suriye olunca hiçbir ülke İran'ı devre dışı bırakamaz" dedi. İdlib mutabakatı ne durumda? Eylül ayında varılan İdlib mutabakatında uzlaşılan maddeler şöyleydi: İdlib etrafında Suriye ordusu ile silahlı grupları ayıran 15-20 km derinliğinde silahsızlandırılmış tampon bölgeler oluşturulacak 10 Ekim'e kadar bölgedeki tank, roketatar ve havan gibi ağır silahlar teslim edilecek 'Radikal terörist örgütler' 15 Ekim'e kadar silahsızlandırılmış bölgeden çekilecek 2018 sonuna kadar M4 (Halep-Lazkiye) ve M5 (Halep-Hama) otoyollarının güvenliği sağlanıp trafiğe açılacak Silahsızlandırılan bölgelerde denetimden Türk ve Rus askerleri sorumlu olacak Türkiye, İdlib'deki gözlem noktalarını güçlendirecek Ancak, mutabakatta verilen sürelerin dolmasına rağmen bazı maddelerin ne kadar uygulandığı, hangi örgütlerin silahları teslim ettiği henüz belli değil.Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirveden bir gün önce yaptığı açıklamada, "Cenevre çözemedi, Astana'yla bir çözüm bulduk. İdlib konusunda, Soçi zirvesiyle bu işi iyi bir yere getirdik" dedi ve Fırat'ın doğusu ile Menbiç için de şunları söyledi: "Sırada Fırat'ın doğusundaki terör yuvalarının ortadan kaldırılması ve buraların Suriyeli kardeşlerimizin hayat yeri haline getirilmesi vardır. ABD, Mümbiç mutabakatını bizi oyalama aleti haline dönüştürmüştür. "Şu anda devriye güçlerinin Gaziantep'te bizim askerlerle ABD'li askerlerin birlikte çalışma yaptıklarını biliyorsunuz. Artık Münbiç'te oyalanmak yerine, dikkatimizi Fırat'ın doğusuna çevirmekte kararlıyız." Ancak, mutabakatta verilen sürelerin dolmasına rağmen bazı maddelerin ne kadar uygulandığı, hangi örgütlerin silahları teslim ettiği henüz belli değil. Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirveden bir gün önce yaptığı açıklamada, "Cenevre çözemedi, Astana'yla bir çözüm bulduk. İdlib konusunda, Soçi zirvesiyle bu işi iyi bir yere getirdik" dedi ve Fırat'ın doğusu ile Menbiç için de şunları söyledi: "Sırada Fırat'ın doğusundaki terör yuvalarının ortadan kaldırılması ve buraların Suriyeli kardeşlerimizin hayat yeri haline getirilmesi vardır. ABD, Mümbiç mutabakatını bizi oyalama aleti haline dönüştürmüştür. "Şu anda devriye güçlerinin Gaziantep'te bizim askerlerle ABD'li askerlerin birlikte çalışma yaptıklarını biliyorsunuz. Artık Münbiç'te oyalanmak yerine, dikkatimizi Fırat'ın doğusuna çevirmekte kararlıyız." Rusya da İstanbul'daki dörtlü zirve için "Siyasi çözüm ortak amacımızdır" açıklaması yaptı. Interfax haber ajansının aktardığına göre Kremlin'den yapılan açıklamada, "Birçok farklı yaklaşım var. Herkes Suriye'de siyasi çözüm istiyor. Bu ortak hedefimiz. Tabii kullanılan yöntem ve taktiklerde farklılıklar olabilir" ifadeleri kullanıldı. Zirvede ABD yok, ama Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Perşembe günü ABD Başkanı Donald Trump ile telefonda zirveyi görüştü. Elysee Sarayı'ndan görüşmeyle ilgili yapılan açıklamada "ABD ve Fransa, Suriye'de güvenlik, insani ve siyasi duruma ilişkin ortak amaçları paylaşıyor. ABD Başkanı, Fransa Cumhurbaşkanı'ndan bu ortak duruşu İstanbul zirvesinde desteklemesini istedi" dendi. Fransa ayrıca yardım konvoylarının ihtiyaç bölgelerine ulaşabilmesi için İdlib çevresinde ateşkesin sürdürülmesini istiyor.