<p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Bir zamanlar Taliban'ın kalesi olan Kandahar, önde gelen bir ticaret merkezi ve stratejik önemi yüksek bir şehir. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Reuters haber ajansına konuşan yerel bir hükümet yetkilisi, "Taliban, şiddetli çatışmaların ardından dün gece geç saatlerde Kandahar şehrinin kontrolünü ele geçirdi" dedi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Bir Taliban sözcüsü de "Kandahar tamamen fethedildi" dedi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Taliban Perşembe günü ülkenin en büyük üçüncü şehri olan Herat'ta ve başkent Kabil'e yaklaşık 150 kilometre mesafedeki stratejik açıdan önemli Gazni vilayetinin merkezi Gazne'de de kontrolü sağlamıştı.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">BBC'ye konuşan bazı kaynaklar, Helmand vilayetinin başkenti olan Leşkergah kentinin de Taliban tarafından ele geçirildiğini söyledi. Ancak bu henüz teyit edilmedi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Kandahar'ın ardından Taliban ülkede bir haftadan az bir sürede 12. vilayet merkezini ele geçirmiş oldu.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">BBC'nin Güney Asya Editörü Anbarasan Ethirajan, "Taliban'ın ilerleme hızı deneyimli askeri analistleri bile şoka uğrattı" dedi. </span></span></p> <h2 id="Kandahar-neden-önemli" tabindex="-1"><strong><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Kandahar neden önemli?</span></span></strong></h2> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Kandahar sahip olduğu uluslararası havalimanı, tarımsal ve endüstriyel üretimi ile ülkenin ana ticaret merkezlerinden biri olması nedeniyle stratejik olarak önemli kabul ediliyor. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Taliban'ın doğduğu yer olan Kandahar'ın ele geçirilmesi, örgüt için büyük bir motivasyon anlamı taşıyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;"><img alt="" src="http://www.flashhaberlondra.com/images/upload/FB08A9FE-73DA-4BE9-8DF9-402CE2610352.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" /></span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Merkezin kontrolünü sağlamadan önce birkaç haftadır şehrin kenar mahallelerine saldıran Taliban birlikleri, Çarşamba günü şehirdeki hapishaneyi ele geçirmiş ve militanlarını şehre salmıştı.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">AFP haber ajansına konuşan bir bölge sakini, hükümet güçlerinin toplu halde kentin dışındaki bir askeri tesise çekildiğini söyledi. </span></span></p> <h2 id="ABD-ve-İngiltere-tahliye-için-ülkeye-asker-gönderiyor" tabindex="-1"><strong><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">ABD ve İngiltere tahliye için ülkeye asker gönderiyor</span></span></strong></h2> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Bu gelişmelerin ardından, ABD, Kabil Büyükelçiliği'nden personelinin tahliyesi için ülkeye yaklaşık 3 bin, İngiltere de vatandaşlarının tahliyesi için 600 asker göndereceğini açıkladı. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price gazetecilere verdiği demeçte, Büyükelçiliğin Afganistan'daki mevcudiyetinin güvenlik durumu nedeniyle azaltıldığını ve sadece bulunması zaruri kişilerin kalacağını söyledi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Fakat Kabil'deki Büyükelçiliğin mevcut konumunda açık kalacağını kaydetti. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Price, "Bu terk etmek değil. Bu bir tahliye değil. Bu toptan çekilme değil. Bu, sivil ayak izimizin boyutunun azaltılması" dedi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Pentagon Sözcüsü John Kirby, ABD güçlerinin bir veya iki gün içinde Kabil'de olacağını ve havaalanında konuşlanacağını söyledi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;"><img alt="" src="http://www.flashhaberlondra.com/images/upload/EF94DE12-63FF-42DA-A457-E23A8753D1AE.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" /></span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Gazne'nin kontrolünün ardından Valilik binasın önünde devriye gezen bir Taliban militanı.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">ABD Kabil Büyükelçiliği de bugün Amerikan vatandaşlarına ülkeyi terk etmeleri çağrısını yineledi. Elçiliğin internet sitesinde yayımlanan açıklamada, ABD vatandaşlarının derhal, bulabilecekleri ticari uçuşlarla Afganistan'ı terk etmeleri istendi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ülkeye gönderilecek olan İngiliz askeri personelin, İngiltere vatandaşlarının yanı sıra Afgan personel ve tercümanların tahliye edilebilmesi için koruma ve lojistik destek sağlayacağı belirtiliyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Cuma günü İngiltere Dışişleri Bakanlığı tüm İngiliz vatandaşlarına ülkeyi terk etmelerini tavsiye etmişti.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ülkede halen 4 bin İngiliz vatandaşının olduğu tahmin ediliyor.</span></span></p> <h2 id="Talibanın-Gazneyi-ele-geçirmesi-neden-önemli" tabindex="-1"><strong><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Taliban'ın Gazne'yi ele geçirmesi neden önemli?</span></span></strong></h2> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Taliban güçleri, Perşembe günü önce başkent Kabil'in yaklaşık 150 kilometre güneybatısındaki stratejik açıdan önemli ve Gazni vilayetinin merkezi Gazne kentini ele geçirdi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Gazne, Kabil-Kandahar yolu üzerinde ve güneyde Taliban'ın güçlü olduğu yerlerle başkent Kabil arasındaki bağlantıyı sağlıyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Kentin ele geçirilmesinin, Taliban'ın başkent Kabil'i alma olasılığını güçlendirdiği şeklinde yorumlar yapılıyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Gazne Valisi Mohammad Daud Laghmani, Taliban'ın eyalette kontrolü sağlaması sonrası Kabil'e kaçtı.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Herat ise ülkenin en büyük 3. kenti. Taliban'ın, Herat'taki ana hapishaneden 3 bin mahkumu serbest bıraktığı bildirildi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Kandahar'da da şiddetli çatışmalar yaşandığı bildiriliyor. Taliban kentteki hapishaneyi ele geçirdiğini duyurdu ancak bu bilgi henüz doğrulanmadı.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Helmand vilayetinin merkezi Leşkergah'ta da Taliban güçleri polis merkezini ele geçirdi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Halen Afganistan'da 34 vilayet merkezinin yaklaşık üçte biri Taliban'ın elinde.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Taliban, ABD ve diğer yabancı güçlerin 20 yılın ardından ülkeden çekilme kararı almasının ardından sonra hızla ilerledi ve neredeyse her gün yeni bölgeleri ele geçirildi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Birleşmiş Milletler'e göre Afganistan'da son bir aydaki çatışmalarda 1000'den fazla sivil hayatını kaybetti.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Afganistan Genelkurmay Başkanı General Veli Muhammed Ahmedzai Çarşamba günü görevden alınmıştı. Ahmedzai göreve Haziran ayında gelmişti.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;"><img alt="" src="http://www.flashhaberlondra.com/images/upload/BF24699D-7585-4911-851A-82F7CE5938DA.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" />Haziran'da çekilen fotoğrafta görülen Gazne kenti, stratejik açıdan önemli.</span></span></p> <h2 id="ABD-Rusya-ve-Çinden-ortak-açıklama" tabindex="-1"><strong><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">ABD, Rusya ve Çin'den ortak açıklama</span></span></strong></h2> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">ABD, Rusya, Çin ve diğer büyük güçler yaptıkları ortak açıklamada, Afganistan'da askeri güç kullanımı yoluyla dayatılan hiçbir hükümeti tanımayacaklarını duyurdular. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Katar'ın başkenti Doha'da yapılan görüşmelerin ardından yayınlanan ortak açıklamada, Afganistan için acilen barış sürecinin hızlandırılması çağrısında bulunuldu. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Ayrı bir açıklamada, Avrupa Birliği (AB) Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de Taliban'ı, ülkenin askeri güçle ele geçirilmesi ve bir İslam Emirliği kurulması durumunda, uluslararası toplum tarafından yalnız bırakılacağı konusunda uyardı. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Açıklamada, Kabil'deki hükümete desteğin, barışçıl ve kapsayıcı bir çözüme, ve kadınlar ile azınlıklar dahil tüm Afganlara saygı gösterilmesi şartına bağlı olacağı belirtildi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Afganistan hükümetinden bir kaynak, Al Jazeera'ya yaptığı açıklamada, ülkede şiddetin son bulması karşılığında Taliban'a iktidarı paylaşmayı önerdiklerini söyledi. Hükümetten ise bu konuda herhangi bir açıklama yapılmadı.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Bu arada Alman hükümeti, Taliban'ın ülkenin tamamında denetimi ele geçirmesi halinde, ülkeye yaptığı mali yardımı keseceği tehdidinde bulundu.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Taliban'ın yönetimi ele geçirmesi, Şeriat uygulaması ve Afganistan'ı bir halifeliğe dönüştürmesi halinde, yılda yarım milyar dolarlık yardıma son verileceğini söyledi.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Sadece bu hafta, ülkenin kuzeyindeki binlerce kişi, güvenlik için evlerini terk edip, başkent Kabil'e doğru yola çıktı. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Başkentin dışında derme çatma kamplar kurulurken, birçok kişi sokaklarda ya da terk edilmiş depolarda kalmaya başladı. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Kunduz'da Taliban'ın evini ateşe vermesinden sonra sonra kaçan 35 yaşındaki bir seyyar satıcı "Ekmek alacak, çocuğuma ilaç alacak paramız yok" dedi. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;"><strong>Cumhurbaşkanı Gani, Mezar-ı Şerif'e gitti</strong></span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Öte yandan Cumhurbaşkanı Eşref Gani, geleneksel olarak Taliban karşıtı bir yer olan Mezar-ı Şerif'e giderek hükümet yanlısı güçleri harekete geçirmeye çalıştı. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Mezar-ı Şerif, Özbekistan ve Tacikistan sınırları yakınında ve kentin kaybedilmesi hükümetin ülkenin kuzeyindeki kontrolü tamamen kaybetmesi anlamına geliyor.</span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;"><img alt="" src="http://www.flashhaberlondra.com/images/upload/40745A9F-6AD9-4B26-A158-5D7D16751831.png" /></span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Afganistan'daki Özbeklerin lideri ve eski Afganistan Cumhurbaşkanı Yardımcısı General Raşid Dostum'un "Taliban birkaç kez kuzeye geldi ama hep sıkışıp, kaldılar" dediği belirtiliyor. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">BBC Muhabiri Ethirajan Anbarasan, Gani'nin Afgan Ulusal Ordusu'nu güçlendirmek için sürekli Dostum gibi milis liderlerini dışladığını, şimdiyse ihtiyaç anında yine bu isimlerin yardımını istediğini söylüyor. </span></span></p> <p dir="ltr"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Tahoma,Geneva,sans-serif;">Gani, hafta başında da hükümet yanlısı milisleri silahlandırmayı kabul etmişti.</span></span></p>