Liderlerin gündeminde ABD ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin 1987 yılında imzaladığı, Trump'ın çekilmeyi planladığını açıkladığı Orta Menzilli Nükleer Güçler (INF) anlaşması olacak. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, iki liderin Birinci Dünya Savaşı'nın yüzüncü yıldönümü kapsamında düzenlenecek bir etkinlikte bir araya geleceğini söyledi. Bolton bir süredir Moskova'da ABD'nin anlaşmadan çekilme kararı hakkında görüşmeler gerçekleştiriyordu. ABD Rusya'yı halihazırda anlaşmayı ihlal etmiş olmakla suçluyor. Rusya ise anlaşmadan çekilmenin tehlikeli sonuçlar doğuracağı uyarısında bulunuyor. İki lider en son Temmuz 2018'de Finlandiya'nın başkenti Helsinki'de bir araya gelmişti. Trump bu buluşmada Rusya'nın ABD'deki seçimlere müdahale ettiği suçlamaları hakkında önce "Bunun arkasında Rusya'nın olması için bir neden göremiyorum" demiş, gelen tepkiler üzerine sonraki gün açıklamasını "'olması için bir neden göremiyorum' demek istemiştim" diye düzeltmişti. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Bolton, Moskova'daki temasları sırasında Putin ile de 90 dakika süren bir görüşme gerçekleştirdi. Bolton iki tarafın Orta Menzilli Nükleer Güçler anlaşması konusunda farklı noktalarda durduğunu, anlaşmayı müzakere etmek için öncelikle Rusya'nın anlaşmayı ihlal ettiğini kabul etmesi gerektiğini söyledi. Bolton ayrıca iki kutuplu dünya düzeninde imzalanan bu anlaşmanın ABD ve Rusya'nın füze geliştirmesini engellemesine rağmen Çin gibi ülkeleri kapsamadığını ve bugünün çok kutuplu dünyasında diğer ülkelerin bu durumu suiistimal ettiğini belirtti. ABD Rusya'nın da geliştirdiği orta menzilli Novator 9M729 füzesiyle anlaşmayı ihlal ettiğini, bu füzelerin Rusya'nın NATO ülkelerine kısa sürede nükleer saldırı yapmasına olanak sağladığını savunuyor. Rusya ise bu iddiaları reddediyor. Anlaşma neleri kapsıyor? Söz konusu anlaşma, eski ABD Başkanı Ronald Reagan ve Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov arasında 1987 yılında imzalandı. Anlaşma uyarınca, menzili 500 ile 5 bin 500 kilometre arasında olan karadan havaya orta menzilli füzelerin yasaklanması öngörülüyor. Denizden ateşlenen füzeler ise bu anlaşma kapsamında yer almıyor. Bu anlaşma, Soğuk Savaş'ın son dönemlerinde iki süper gücün nükleer savaş tehdidini azaltmak amacıyla başlattığı üç bacaklı silahsızlanma sürecinin bir parçası. Bu sürecin bir diğer bacağını START olarak bilinen stratejik silahların sınırlandırılmasıyla ilgili görüşmeler ve diğerini de uzay silahları konusundaki müzakereler oluşturuyor. INF anlaşması neden önemli? Anlaşma kapsamına giren füzelerin sayısı aslında her iki ülkenin elindeki nükleer silahların çok ufak bir bölümünü oluşturuyor. Ancak uzmanlara göre, bu anlaşma imzalandığı dönem itibariyle gelecekte imzalanan ve halen üzerinde görüşmeler yürütülen nükleer silahsızlanma anlaşmaları için de bir örnek teşkil ediyor. İmzalanmasının ardından geçen dört yıl içerisinde, her iki ülke toplam 2 bin 700 füze imha etti. Ayrıca, hem ABD hem de önce Sovyetler Birliği, ardından da Rusya nükleer silah tesislerini uluslararası denetime açtı. INF'nin ardından taraflar, yüksek tahribat gücüne sahip stratejik nükleer silahların azaltılması konusundaki görüşmelere hız verdi. Ancak, iki ülke arasındaki zorlu görüşmelerde yaşanan gecikmeler sonucunda Stratejik Nükleer Silahların İndirimi Anlaşması'nın (START) imzalanabilmesi ancak Soğuk Savaş'ın sona ermesinin ardından 1991'de gerçekleşti. START kapsamında iki ülke de elinde bulunan uzun menzilli nükleer silahları yüzde 30 oranında azalttı.