Avrupa Birliği'nden (AB) ayrıldıktan sonra Türkiye ile siyasi ve ekonomik ilişkilerini güçlendiren İngiltere, özellikle hizmetler ve dijital ticaret alanında Türkiye pazarındaki yerini genişletmeyi öngörüyor.
2024’te başlaması planlanan müzakereler öncesi ilk görüşme bugün Ankara’da toplanan Türkiye-İngiltere Ortak Komitesi aracılığıyla gerçekleşti.
Türkiye ve İngiltere, 31 Ocak 2020’de Brexit (İngiltere’nin AB’den ayrılması) gerçekleşene kadar Türkiye ve AB arasındaki Gümrük Birliği Anlaşması kapsamında ticaret yapıyordu.
Brexit sonrası başlatılan ikili görüşmelerin ardından Aralık 2020’de ikili Serbest Ticaret Anlaşması imzalanmıştı. Taraflar halen bu anlaşma uyarınca ticaret ilişkilerini sürdürüyor.
Ancak her iki tarafın başta ekonomi ve ticaret olmak üzere her alanda ilişkileri derinleştirme amacında olmaları ve mevcut serbest ticaret anlaşmasının kapsamını genişletmek istemeleri, yeni ve modernize edilmiş bir serbest ticaret anlaşması ihtiyacını doğurdu.
Türkiye’de seçimlerin tamamlanmasının hemen ardından harekete geçen iki ülke ticaret bakanlıkları, 18 Temmuz’da yaptıkları ortak açıklamayla serbest ticaret anlaşması için müzakerelere başlama kararını duyurdular.
Yapılan açıklamada, yeni anlaşmanın, sadece ürünlerin alışverişini içeren mevcut anlaşmanın yerini alacağı belirtilirken, İngiltere’nin AB’den ayrıldığı dönemden kalan ve hizmetler, dijital ve veri gibi temel alanların yeni anlaşma metnine yansıyacağı kaydedildi.
Yeni serbest ticaret anlaşmasının, 2022’de 23,5 milyar sterline ulaşan ikili ticaret hacminin daha da artmasını sağlamak üzere tasarlandığı da vurgulandı.
'İki ülke doğal ortak ve müttefik'
Süreci İngiltere adına Uluslararası Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Kemi Badenoch, Türkiye adına Ticaret Bakanı Ömer Bolat yürütecek.
İki yetkili geçen hafta telefonda görüşmüşler ve ikili ticaretin derinleştirilmesi için adım atma kararlılığını açıklamışlardı.
Badenoch yazılı açıklamasında, “Türkiye, İngiltere için önemli bir ticaret ortağıdır ve bu anlaşma, Brexit sonrası bağımsız bir ticaret ülkesi olarak statümüzü İngiltere’nin ekonomik gücüne uygun anlaşmaları müzakere etmek için nasıl kullandığımızın en son örneğidir. Bu anlaşmayı İngiltere-Türkiye ticari ilişkilerini derinleştirmek, ekonomik büyümeyi hızlandırmak ve ülkedeki şirketleri desteklemek için kullanmayı dört gözle bekliyorum” ifadelerini kullandı.
İngiltere’nin Türkiye Büyükelçisi Jill Morris de açıklamasında iki ülkenin “doğal ortak ve müttefik” olduğunu belirtirken, “Bugünkü duyuru, bu ilişkinin ne kadar güçlü olduğunun bir kanıtı ve iki ülke arasındaki bu güçlü bağları daha da ileriye taşıma yolunda atılmış büyük bir adımdır” dedi.
İlk toplantı Ankara'da
Türk ve İngiliz yetkililerin serbest ticaret anlaşması müzakerelerine 2024 yılında başlamaları öngörülüyor. Hazırlık çalışmaları kapsamında ilk toplantı Ankara’da toplanan Türkiye-İngiltere Ortak Komitesi aracılığıyla yapıldı.
Temmuz ayında İngiltere'nin ihracattan sorumlu müsteşarı Malcolm Offord’un da yatırım ve ihracat fırsatlarını görüşmek üzere Türkiye’yi ziyaret etmesi ve iş dünyası temsilcileri ile bir araya gelmesi bekleniyor.
Ticarette yüzde 30'luk artış
Türkiye ve İngiltere arasındaki ikili ticarette son dönemde önemli artış gözleniyor. 2021 senesinde 18,1 milyar sterlin olan ticaret hacmi, 2022’de yüzde 30’a varan artışla 23,5 milyar sterline ulaştı.
Serbest ticaret anlaşmasının güncellenmesi ve yeni alanlara açılması ile birlikte bu rakamın daha da artacağı öngörülüyor.
Türkiye taşıt, giyim ve elektrikli aletler gibi ürün gruplarında İngiltere’nin en önemli tedarikçileri arasında.
Ayrıca Türkiye, dördüncü en büyük ihracat pazarı olan İngiltere’ye elektrik jeneratörleri ve metaller de dahil olmak üzere 6,4 milyar sterlin değerinde ürün ihracatı gerçekleştiriyor.
Bunun yanında İngiltere, Rusya ve Almanya’dan sonra Türkiye’ye en çok turist gönderen üçüncü ülke.
2022’de 3,3 milyon İngiltere vatandaşı Türkiye’yi ziyaret etti.
Kaynak: BBC