Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün yaklaşık 4 saat süren Cumhurbaşkanlığı Kabine Toplantısı'nın ardından Covid-19 pandemisi ile mücadelede yeni düzenlemeleri açıkladı. Erdoğan'ın yaptığı açıklamaya göre, Haziran ayı boyunca sokağa çıkma kısıtlamasının başlama saati 22.00'ye alındı. Bitiş saati ise 05.00 olarak uygulanmaya devam edecek. Haftasonu ise yalnızca pazar günleri sokağa çıkma yasağı uygulanacak. Yasak, Cumartesi akşamı 22.00'de başlayacak ve Pazartesi sabah 05.00'te sona erecek. İçişleri Bakanlığı, açıklamadan kısa bir süre sonra bir genelge yayımlayarak, 1 Haziran'dan itibaren getirilen düzenlemelerin ayrıntılarını açıkladı. Genelgeye göre, sokağa çıkma yasağının uygulanacağı günlerde üretim, imalat, tedarik ve lojistik zincirlerinin aksamaması amacıyla bu iş kollarında çalışanlara muafiyet tanınmasına devam edilecek. Muafiyet kapsamındaki kişilerin e-devlet üzerinden "çalışma izin belgesi alması" gerekiyor. 2 doz aşı olan 65 yaş üstü kişiler ve 18 yaş altındakiler için herhangi bir ek sokağa çıkma kısıtlaması bulunmuyor. Bu grupta olan ancak aşı olmayanlar ise Pazar günleri hariç her gün saat 10.00 ile 14.00 arasında sokağa çıkabilecek. Yine bu gruba yönelik toplu taşıma kullanma yasağı ise devam ediyor. Ancak okula giden öğrenciler bu yasaktan muaf tutuluyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptığı açıklamada, tam kapanma döneminin sona erdiği 17 Mayıs'tan itibaren "kademeli normalleşme" sürecinin başladığını anımsatılarak, 1 Haziran'da bu sürecin yeni aşamasının başlayacağını belirtti. Erdoğan, "Temmuz ayında, bu kısıtlama süreleri ve günleri vaka ve vefat sayılarındaki değişime, aşılamada katedilen mesafeye göre yeniden belirlenecektir" dedi. Erdoğan, Haziran ayını "tam manasıyla bir aşı seferberliği ayına dönüştürmek için imkanların da sonuna kadar zorlanacağını" aktardı. Erdoğan, "BioNTech, Sinovac ve Sputnik-V gibi sözleşmesi yapılan farklı aşılardan Haziran ayında mümkün olan en yüksek sayıda miktarın ülkemize getirilmesi ve süratle uygulanması için yoğun hazırlık halindeyiz" dedi. KAYNAK,GETTY IMAGES Bugün hangi işletmeler yeniden faaliyete geçti? Alınan yeni kararlar uyarınca birçok işletmenin de belli saatler arasında açık kalması öngörülüyor. İşletmelerle ilgili alınan kararlar şöyle: Pazar günleri bakkal, market, manav, kasap, kuruyemişçi ve tatlıcılar 10.00-17.00 saatleri arasında faaliyet gösterebilecek. Restoran, lokanta, pastane, kafeterya gibi yeme içme yerleri sabah 07.00 ile 21.00 arasında belirlenen kurallara göre masaya servis yapabilecek. Bu işletmeler saat 00.00'a kadar paket servisini sürdürecek. Bu mekanlarda Pazar günü ise sadece paket servis hizmeti verilmeye devam edecek. Kahvehane, kafe, çay bahçesi, spor salonu, halı saha gibi işletmeler, belirlenen kurallar çerçevesinde 07.00 ile 21.00 arasında faaliyet gösterecek. Pazar günleri ise kapalı olacak. Açık ve kapalı alanlardaki nikah ve düğün törenleri belirlenen şartlara uygun şekilde, 1 Haziran'dan itibaren başlayabilecek. Düğün ve nikahlarda açık alanlarda yiyecek-içecek ikramı yapılamayacak ve masa ile sandalyeler arasına mesafe konulacak. Kapalı mekanlarda da bunlara ek olarak davetli sayısı 100 kişi ile sınırlı tutulacak. İkram ve azami davetli sayısı uygulaması 15 Haziran'da sona erecek. Nişan ve kına gibi etkinliklerin başlama tarihi ise 1 Temmuz. Kahvehane, kıraathane, kafe, dernek lokali, çay bahçesi, çay ocağı gibi yerlerde herhangi bir şekilde oyun (kağıt-okey, tavla dahil) oynanmaması, aynı anda aynı masada açık alanlarında 3, kapalı alanlarında ise 2'den fazla müşteri kabul edilmemesi şartıyla yeniden açılabilecek. Sinemalar yüzde 50 kapasite ile bir koltuk dolu, bir koltuk boş sınırlamasına uyularak Pazar günleri hariç 07.00-21.00 saatleri arasında faaliyet gösterebilecek. Perakende ve hizmet sektöründeki giyim, tuhafiye, züccaciye, hırdavat, terzi, berber gibi dükkanlar, büro ve ofisler vb. işyerleri ile AVM'ler, belirlenen kurallara uymak şartıyla Pazar günleri hariç her gün 07.00 ile 21.00 arasında açık olabilecek. İçişleri Bakanlığı genelgesinde, kapalı yüzme havuzları, hamamlar, saunalar ve masaj salonları, nargile salonu/kafeleri ile gazino, taverna, birahane gibi işyerlerinin ise yeni bir karar alınan kadar kapalı olacağı belirtildi. Kabine toplantısında alınan kararlara göre, spor kulüplerinin genel kurullarını 1 Haziran'dan itibaren, diğer kuruluşların da ayın ikinci yarısından itibaren yapmasına izin verilecek. Kamu kurumlarındaki esnek mesai uygulaması ise yeni düzenlemeye kadar devam edecek. İçişleri Bakanlığı genelgesinde, "kamu kurum ve kuruluşlarında uygulanmakta olan 10.00-16.00 saatleri arası mesai sistemi ile uzaktan/dönüşümlü gibi esnek çalışma usulünün uygulanmasına kademeli normalleşme döneminin ikinci etabında da devam edileceği" belirtildi. Marketlerle ilgili hangi düzenlemeler getirildi? İçişleri Bakanlığı, marketlerin çalışmasıyla ilgili de düzenlemeleri açıkladı. Bunlara göre, zincir marketlerde kuyruk ve kalabalıkların önüne geçmek için indirim uygulamalarının en az 1 hafta sürecek şekilde zamana yayılması kuralı getirildi. Ayrıca sokağa çıkmanın yasak olacağı Pazar günleri zincir ve süpermarketlerde zorunlu temel ihtiyaçlar haricinde "elektronik eşya, oyuncak, kırtasiye, giyim ve aksesuar, alkol, ev tekstili, oto aksesuar, bahçe malzemeleri, hırdavat, züccaciye vb. ürünlerin satışı" da yasak olacak. Pazar yerleri de yine Pazar günleri hariç 07.00-20.00 arasında faaliyet gösterecek. Konaklama tesisleri nasıl faaliyet gösterecek? Şehirlerarası yollar üzerinde bulunan dinleme tesisleri ile konaklama tesisleri aynı masada açık alanda en fazla 3, kapalı alanda ise en fazla 2 müşteriye hizmet verebilecek. Konaklama tesislerinin içinde bulunan yeme-içme yerleri ise sadece konaklayan müşterilerin kullanımına açık olacak. Genelgede konaklama tesisleriyle ilgili diğer düzenlemeler şöyle: "Konaklama tesislerinin kapalı alanlarında bulunan eğlence merkezleri kapalı tutulacak ve bu alanlarda müşteri kabul edilmeyecek. Konaklama tesislerinin açık alanlarında toplu eğlence şeklinde etkinliklere kesinlikle izin verilmeyecek, bu yerlerde yoğunlaşmanın önüne geçilebilmek adına fiziksel mesafe kurallarına azami özen gösterilecek. Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak olan süre ve günlerde konaklama tesislerinde rezervasyonunun bulunması (bedelinin tamamı ödenmiş olmak kaydıyla) vatandaşlarımız açısından sokağa çıkma ve/veya şehirlerarası seyahat kısıtlamasından muafiyet sağlayacak olup bu amaçla seyahat edecek vatandaşlarımızın denetimlerde rezervasyon ve ödeme belgelerini ibraz etmeleri yeterli olacaktır." Şehirler arası seyahatlerle ilgili kısıtlamalar neler? İçişleri Bakanlığı, sokağa çıkma yasağının olmadığı gün ve saatlerde şehirlerarası seyahatlerle ilgili herhangi bir kısıtlama olmayacağını belirtti. Bakanlığın genelgesinde, sokağa çıkma yasağının olduğu dönemlerde ise toplu taşıma ile yapılacak olan seyahatler için ayrıca izin alma zorunluluğu kaldırıldı ve biletin ibraz edilmesinin yeterli olacağı ifade edildi. Haftaiçi 22.00 ile 05.00 saatleri arasında ve Pazar günleri özel araçlarla şehirlerarası seyahat ise izne tabi olmaya devam ediyor. Genelgede, "Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanan süre ve günlerde vatandaşlarımızın özel araçlarıyla şehirlerarası seyahate çıkmamaları esastır. Ancak belirtilen zorunlu hallerin varlığı durumunda vatandaşlarımız, bu durumu belgelendirmek; e-devlet üzerinden İçişleri Bakanlığına ait E-BAŞVURU ve ALO 199 sistemleri üzerinden Valilik/Kaymakamlık bünyesinde oluşturulan Seyahat İzin Kurullarından izin almak kaydıyla özel araçlarıyla da seyahat edebileceklerdir. Seyahat İzin Belgesi verilen kişiler, seyahat süreleri boyunca sokağa çıkma kısıtlamasından muaf olacaktır" deniliyor. Okullar ve üniversiteler ne zaman açılıyor? Erdoğan, üniversitelerin 2021-22 eğitim-öğretim yılında akademik takvimin 13 Eylül itibarıyla başlayacağını söyledi. Erdoğan'ın açıklamalarının ardından Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk da ilkokul, ortaokul ve liselerle ilgili yeni düzenlemelerin detaylarını paylaştı. Selçuk, "1 Haziran itibarıyla ilkokul öğrencilerimiz, 7 Haziran Pazartesi'den itibaren ise ortaokul ve lise öğrencilerimiz için haftada 2 gün yüz yüze eğitime başlıyoruz" dedi ve şunları ekledi: "Köy ve seyrek nüfuslu yerleşim yerlerindeki okullarımızda yüz yüze eğitime 1 Haziran Salı gününden itibaren haftanın 5 günü tam zamanlı olarak başlanacaktır. Okullarımızdaki yüz yüze eğitimlere katılım, isteğe bağlı olup "Eğitim Kurumlarında Hijyen Şartlarının Geliştirilmesi ve Enfeksiyon Önleme Kontrol Kılavuzu'ndaki koşullar doğrultusunda gerçekleştirilecektir. 2020-2021 eğitim öğretim yılı 2 Temmuz Cuma günü sona erecektir." Kademeli normalleşme 17 Mayıs'ta başlamıştı Türkiye'de Mart ayıyla birlikte virüs yeniden hızlı bir şekilde yayılmaya başlarken günlük vaka sayısı 7 Nisan'dan sonra 50 binin üzerinde seyretmeye başlamıştı. Türkiye, 12-18 Nisan haftası 4 gün üst üste 60 binin üzerinde vaka açıklamıştı. Bu sebeple 29 Nisan akşamı başlayan tam kapanma dönemi, vaka sayılarının 10 binlere indiğinin açıklandığı 17 Mayıs'ta sona erdi. 17 Mayıs'tan bu yana hafta içi 21.00-05.00, hafta sonları ise Cuma 21.00'den Pazartesi 05.00'e kadar, yani tüm hafta sonunu kapsayacak şekilde sokağa çıkma kısıtlaması uygulanıyordu. Milli Eğitim Bakanlığı da, "17 Mayıs Pazartesi gününden itibaren okul öncesi eğitim kurumları, özel gereksinimli öğrencilerin özel eğitim okul ve sınıfları, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri ile 8 ve 12'nci sınıfların destekleme ve yetiştirme kursları/takviye kurslarında yüz yüze eğitime geçilecek" açıklaması yapmıştı. Diğer kademelerdeki tüm eğitim ve öğretim kurumlarında uzaktan eğitime devam ediliyordu.