<span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="color: rgb(64, 64, 64);">119 ülkedeki 30 bin şubesi ile günde 68 milyon müşteriye hizmet ediyor McDonald's. Coca Cola eşliğinde yenen burger ve patates kızartmasını akla getirir bu isim.</span></span></span> <p style="border: 0px; color: rgb(64, 64, 64); font-variant-numeric: inherit; font-stretch: inherit; font-family: Helmet, Freesans, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 1rem; line-height: 1.375; margin: 18px 0px 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Fakat ünlü 'M' logosu bir tasarım harikası olmaktan ziyade tesadüfen bulunmuş.</span></span></p> <p style="border: 0px; color: rgb(64, 64, 64); font-variant-numeric: inherit; font-stretch: inherit; font-family: Helmet, Freesans, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 1rem; line-height: 1.375; margin: 18px 0px 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Amerika'nın New Hampshire bölgesinden gelip California'ya yerleşen Patrick McDonald 1937'de Monrovia havaalanı civarında arabayla geçenlere sosisli sandviç satan bir stand açmıştı. İki oğlu Richard ve Maurice 1940'ta bu tezgahı San Bernardino'ya taşımış ve sekiz yıl sonra da ayak üstü yemek yenen ve 15 sente, rakiplerinin yarı fiyatına hamburger satan bir dükkan açmıştı. 'McDonald's'ın Hamburgerleri' levhasını taşıyordu burası.</span></span></p> <figure class="media-landscape has-caption full-width" style="border: 0px; color: rgb(64, 64, 64); font-variant-numeric: inherit; font-stretch: inherit; font-family: Helmet, Freesans, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: inherit; margin: 24px -24.6406px 0px 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline; background-color: rgb(17, 17, 17); clear: both;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;"><span class="image-and-copyright-container" style="border: 0px; color: inherit; font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline; display: block; position: relative;"><img src="http://ichef.bbci.co.uk/news/624/cpsprodpb/C605/production/_92239605_p0469fnv.jpg" datasrc="http://ichef.bbci.co.uk/news/320/cpsprodpb/C605/production/_92239605_p0469fnv.jpg" class="responsive-image__img js-image-replace" alt="İlk McDonald's restoranlarından biri" data-highest-encountered-width="624" style="border: 0px; color: rgb(189, 189, 189); font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-family: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline; height: auto; max-width: 100%; user-select: none; width: 616.203px; transition: opacity 0.2s ease-in; display: block;" /><span class="off-screen" style="color: inherit; font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; vertical-align: baseline; clip: rect(1px 1px 1px 1px); overflow: hidden; border: 0px !important; padding: 0px !important; position: absolute !important; height: 1px !important; width: 1px !important;">Image copyright</span><span class="story-image-copyright" style="border: 0px; color: rgb(236, 236, 236); font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: 0.25px; line-height: 1.33333; margin: 0px; padding: 3px 8px 1px; vertical-align: baseline; text-transform: uppercase; background: rgba(0, 0, 0, 0.6); bottom: 0px; position: absolute; right: 0px;">GETTY</span></span></span></span><figcaption class="media-caption" style="border: 0px; color: inherit; font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-family: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; padding: 16px; vertical-align: baseline; visibility: visible;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;"><span class="off-screen" style="color: inherit; font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; vertical-align: baseline; clip: rect(1px 1px 1px 1px); overflow: hidden; border: 0px !important; padding: 0px !important; position: absolute !important; height: 1px !important; width: 1px !important;">Image caption</span><span class="media-caption__text" style="border: 0px; color: rgb(236, 236, 236); font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: 1.23077; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline; display: block;">Los Angeleslı mimar Stanley Clark Meston'un yaldızlı orijinal çifte kavisli logosuyla 1953'te tasarımını yaptığı modern McDonald's restoranı</span></span></span></figcaption></figure> <p style="border: 0px; color: rgb(64, 64, 64); font-variant-numeric: inherit; font-stretch: inherit; font-family: Helmet, Freesans, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 1rem; line-height: 1.375; margin: 18px 0px 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">1952'de iki mimarla oturup yol kenarında hizmet verecek bir restoran için rahat görülebilecek bir levha tasarımı yaptılar. Universal Stüdyoları'nın tasarımcısı Clark Meston, Richard'ın önerdiği iki yarım çemberi, 8 metre büyüklükte neon lambalı ve yaldızlı parabole dönüştürdü.</span></span></p> <p style="border: 0px; color: rgb(64, 64, 64); font-variant-numeric: inherit; font-stretch: inherit; font-family: Helmet, Freesans, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 1rem; line-height: 1.375; margin: 18px 0px 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Kavis şeklindeki bu levha ilk kez 1953'te Arizona'da bayilik verilen McDonald's'da yerini aldı. Bayiliği satın alan Occidental Petrol'ün yöneticisi Neil Fox'tu. Fox'un kayınbiraderi Roger Williams ve iş ortağı Bud Landon ise California'da üçüncü McDonald's bayiliğini satın almıştı. Buradaki levhaya farklı açılardan bakıldığında nasıl iç içe geçmiş görüldüğü ve McDonald's logosunun nasıl ortaya çıktığı daha iyi anlaşılır.</span></span></p> <p style="border: 0px; color: rgb(64, 64, 64); font-variant-numeric: inherit; font-stretch: inherit; font-family: Helmet, Freesans, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 1rem; line-height: 1.375; margin: 18px 0px 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">McDonald kardeşler 1955'te jaz müzisyeni, radyo DJ'i ve atılabilir kağıt bardaklar satan Ray Kroc'u bayi müdürü yapmıştı. Kroc ucuz ve hızlı hamburger satan ve kendine özgü tasarımı olan bir restoranlar zincirinin iyi iş yapacağını düşünmüş ve 1961'de şirketi McDonald kardeşlerden 2,7 milyon dolara satın almıştı.</span></span></p> <figure class="media-landscape has-caption full-width" style="border: 0px; color: rgb(64, 64, 64); font-variant-numeric: inherit; font-stretch: inherit; font-family: Helmet, Freesans, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: inherit; margin: 24px -24.6406px 0px 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline; background-color: rgb(17, 17, 17); clear: both;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;"><span class="image-and-copyright-container" style="border: 0px; color: inherit; font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline; display: block; position: relative;"><img src="http://ichef.bbci.co.uk/news/624/cpsprodpb/A888/production/_92244134_p0469ftr.jpg" datasrc="http://ichef.bbci.co.uk/news/320/cpsprodpb/A888/production/_92244134_p0469ftr.jpg" class="responsive-image__img js-image-replace" alt="Ray Kroc McDonald's önünde" data-highest-encountered-width="624" style="border: 0px; color: rgb(189, 189, 189); font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-family: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline; height: auto; max-width: 100%; user-select: none; width: 616.203px; transition: opacity 0.2s ease-in; display: block;" /><span class="off-screen" style="color: inherit; font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; vertical-align: baseline; clip: rect(1px 1px 1px 1px); overflow: hidden; border: 0px !important; padding: 0px !important; position: absolute !important; height: 1px !important; width: 1px !important;">Image copyright</span><span class="story-image-copyright" style="border: 0px; color: rgb(236, 236, 236); font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: 0.25px; line-height: 1.33333; margin: 0px; padding: 3px 8px 1px; vertical-align: baseline; text-transform: uppercase; background: rgba(0, 0, 0, 0.6); bottom: 0px; position: absolute; right: 0px;">ALAMY</span></span></span></span><figcaption class="media-caption" style="border: 0px; color: inherit; font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-family: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; padding: 16px; vertical-align: baseline; visibility: visible;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;"><span class="off-screen" style="color: inherit; font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; vertical-align: baseline; clip: rect(1px 1px 1px 1px); overflow: hidden; border: 0px !important; padding: 0px !important; position: absolute !important; height: 1px !important; width: 1px !important;">Image caption</span><span class="media-caption__text" style="border: 0px; color: rgb(236, 236, 236); font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: 1.23077; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline; display: block;">McDonald's'ı satın alan Ray Kroc (sağda) restoranın orijinal modern binalarını geleneksel çatılı hale getirdi.</span></span></span></figcaption></figure> <p style="border: 0px; color: rgb(64, 64, 64); font-variant-numeric: inherit; font-stretch: inherit; font-family: Helmet, Freesans, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 1rem; line-height: 1.375; margin: 18px 0px 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Kroc her yeni restoran için onlara isim hakkı ödeme sözü vermişti. Ama bunlar yazılı bir anlaşma haline getirilmedi. McDonald kardeşler daha sonra hile ile isim hakkını da yitirdi.</span></span></p> <p style="border: 0px; color: rgb(64, 64, 64); font-variant-numeric: inherit; font-stretch: inherit; font-family: Helmet, Freesans, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 1rem; line-height: 1.375; margin: 18px 0px 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Kroc'un McDonald kardeşleri ekarte ederek restoranı nasıl ele geçirip zengin olduğunun hikâyesi, Aralık ayında vizyona girecek olan The Founder adlı filmde ele alınıyor. John Lee Hancock'un yönettiği ve Michael Keaton'un başrolde oynadığı filmin afişi "Başkasının fikrini çaldı ve Amerika da bunu yuttu" deyişini taşıyor.</span></span></p> <p style="border: 0px; color: rgb(64, 64, 64); font-variant-numeric: inherit; font-stretch: inherit; font-family: Helmet, Freesans, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 1rem; line-height: 1.375; margin: 18px 0px 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Kroc iki ayrı yaldızlı kavisi içeren logoları önce bitişik çifte kavis haline getirdi, sonra da 1968'te M logosuna dönüştürdü. 2003'te ise tekrar elden geçirilerek bugünkü halini aldı.</span></span></p> <p style="border: 0px; color: rgb(64, 64, 64); font-variant-numeric: inherit; font-stretch: inherit; font-family: Helmet, Freesans, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 1rem; line-height: 1.375; margin: 18px 0px 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">McDonald's giderek sağlığa tehdit olarak görülmeye başlandı. Böylece restoranlar zinciri 1950'lerdeki masumiyetini de yitirmiş oldu.</span></span></p> <p style="border: 0px; color: rgb(64, 64, 64); font-variant-numeric: inherit; font-stretch: inherit; font-family: Helmet, Freesans, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 1rem; line-height: 1.375; margin: 18px 0px 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Bugün McDonald's logosu saldırgan küresel kapitalizmin, aşırı tüketimin ve Amerikan kültür emperyalizminin simgesi olarak görülüyor.</span></span></p> <figure class="media-landscape has-caption full-width" style="border: 0px; color: rgb(64, 64, 64); font-variant-numeric: inherit; font-stretch: inherit; font-family: Helmet, Freesans, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: inherit; margin: 24px -24.6406px 0px 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline; background-color: rgb(17, 17, 17); clear: both;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;"><span class="image-and-copyright-container" style="border: 0px; color: inherit; font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline; display: block; position: relative;"><img src="http://ichef-1.bbci.co.uk/news/624/cpsprodpb/11425/production/_92239607_p0469g0v.jpg" datasrc="http://ichef-1.bbci.co.uk/news/320/cpsprodpb/11425/production/_92239607_p0469g0v.jpg" class="responsive-image__img js-image-replace" alt="McDonald's ve Amerikan bayrağı" data-highest-encountered-width="624" style="border: 0px; color: rgb(189, 189, 189); font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-family: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline; height: auto; max-width: 100%; user-select: none; width: 616.203px; transition: opacity 0.2s ease-in; display: block;" /><span class="off-screen" style="color: inherit; font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; vertical-align: baseline; clip: rect(1px 1px 1px 1px); overflow: hidden; border: 0px !important; padding: 0px !important; position: absolute !important; height: 1px !important; width: 1px !important;">Image copyright</span><span class="story-image-copyright" style="border: 0px; color: rgb(236, 236, 236); font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: 0.25px; line-height: 1.33333; margin: 0px; padding: 3px 8px 1px; vertical-align: baseline; text-transform: uppercase; background: rgba(0, 0, 0, 0.6); bottom: 0px; position: absolute; right: 0px;">ALAMY</span></span></span></span><figcaption class="media-caption" style="border: 0px; color: inherit; font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-family: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; padding: 16px; vertical-align: baseline; visibility: visible;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;"><span class="off-screen" style="color: inherit; font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; vertical-align: baseline; clip: rect(1px 1px 1px 1px); overflow: hidden; border: 0px !important; padding: 0px !important; position: absolute !important; height: 1px !important; width: 1px !important;">Image caption</span><span class="media-caption__text" style="border: 0px; color: rgb(236, 236, 236); font-style: inherit; font-variant: inherit; font-stretch: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: 1.23077; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline; display: block;">Arizona sahillerinde açılan restoranın logosu çevreye uysun diye turkuaz renkte yapıldı.</span></span></span></figcaption></figure> <p style="border: 0px; color: rgb(64, 64, 64); font-variant-numeric: inherit; font-stretch: inherit; font-family: Helmet, Freesans, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 1rem; line-height: 1.375; margin: 18px 0px 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Ama onun da yenilgi yaşadığı oluyor. 1993'te Arizona sahillerinde açılan restoranın logosu çevreye uysun diye sarı değil de turkuaz rengini almak zorunda kaldı. 2010'da California'da açılan restoranın logosu ise yine aynı nedenlerle siyah, Paris'te Champs-Elysees ve Bruges'da açılan şubelerdeki logolar ise beyaz renklidir.</span></span></p> <p style="border: 0px; color: rgb(64, 64, 64); font-variant-numeric: inherit; font-stretch: inherit; font-family: Helmet, Freesans, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 1rem; line-height: 1.375; margin: 18px 0px 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">1960'larda McDonald's Meston'un mimari bir tarzda tasarımını yaptığı ilk çifte kavis logosunu yenilerken Amerikalı Freudcu psikologların tavsiyelerini de tutmuş ve bu logoyla tümüyle yollarını ayırmamıştı. Freudcu anlayışa göre bu iki kavis annenin besleyici göğüslerini simgeliyordu.</span></span></p> <p style="border: 0px; font-variant-numeric: inherit; font-stretch: inherit; line-height: 1.375; margin: 18px 0px 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><font color="#404040" face="Arial"><span style="font-size: 16px;">Bu logoya aşırı anlam yükleme gibi gelebilir. Ancak McDonald's'ın çocukları çekme çabasının yanı sıra herkesin içindeki çocuğa da seslenmek için on milyonlarca dolar harcadığı doğrudur.</span></font><br /> <br /> <br /> <strong><font color="#404040" face="Arial"><span style="font-size: 16px;">BBC Türkçe</span></font></strong></p>